Mụn cóc là một bệnh lây nhiễm do virus HPV (Human Papillomavirus) gây ra. HPV là một loại virus thường gặp ở con người, và có hơn 100 type HPV khác nhau. Một số loại HPV có thể gây ra các khối u ác tính, trong khi những loại khác chỉ gây ra các bệnh lý lành tính như mụn cóc hay sùi mào gà sinh dục. Hiện nay có thể phòng ngừa các type HPV bằng cách tiêm Vaccin phòng ngừa.
1. Nguyên nhân và đặc điểm
Gây ra mụn cóc và sùi mào gà thường là các type HPV nguy cơ thấp như type 6 và type 11. Đôi khi cả các type nguy cơ cao: 16, 18, 31 và 33. Lâm sàng thường xuất hiện như một khối u nhỏ, cứng, không đau và không gây khó chịu. Chúng thường xuất hiện ở vùng sinh dục, cũng như ở hậu môn và khu vực xung quanh hậu môn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, chúng cũng có thể xuất hiện ở miệng và hầu hết các bộ phận khác trên cơ thể.
Mụn cóc do HPV gây ra có thể lây lan qua đường tình dục hoặc tiếp xúc da đến da. Nếu bạn mắc phải mụn cóc, bạn nên điều trị bằng cách loại bỏ các khối u này bằng cách đốt, cắt hoặc sử dụng thuốc. Đồng thời, bạn cũng nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa, như sử dụng bảo vệ khi quan hệ tình dục và tránh tiếp xúc với da của những người bị mụn cóc.
2. Lâm sàng mụn cóc
2.1 Lâm sàng
Rất phổ biến ở trẻ em, mụn cóc thông thường có đặc điểm là u phát triển ra ngoài da có màu thịt với bề mặt gồ ghề không đều.
| Thể lâm sàng | Vị trí | Tính chất | Số lượng |
| Hạt cơm thông thường | Điển hình ở bàn tay, khuỷu tay, đầu gối, nhưng co thể xuất hiện ở bất cứ vùng da nào | Sẩn chắc, xù xì, nổi cao trên mặt da. | Một hoặc nhiều thương tổn |
| Hạt cơm phẩng | Thường xảy ra ở tay, mặt và chân. Hay gặp trẻ nhỏ | Những sẩn phẳng, ban đầu đổi màu da nâu nhạt hoặc nhiễm sắc tố | Một đến hàng trăm thương tổn, có khi thành một khối |
| Hạt cơm lòng bàn chân | Xuất hiện ở lòng bàn chân, gót chân và ngón chân. | Tổn thương chai cứng ranh giới rõ với vùng da dày mềm xuncj quanh. Nếu cắt qua be rriặt sẽ có chấm đen (tắc mạch) | Một hoặc nhiều, thường dưới 20 thương tổn Kích thước từ 1mm-1cm. |
2.2 Biến chứng
Mụn cóc do HPV thường là một bệnh lý lành tính và không gây ra những biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, mụn cóc có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe sau:
- Gây ra bệnh ung thư: Một số loại virus HPV có thể gây ra bệnh ung thư khối u ác tính, chẳng hạn như ung thư cổ tử cung, âm đạo, dương vật, hậu môn hoặc vòm họng.
- Tác động đến chức năng sinh sản: Nếu mụn cóc xuất hiện ở khu vực sinh dục, nó có thể gây ra sưng tấy và đau đớn, gây ra khó khăn trong việc quan hệ tình dục. Nếu nó xuất hiện ở cổ tử cung hoặc âm đạo, nó có thể làm giảm khả năng thụ thai.
- Tác động tâm lý: Mụn cóc có thể gây ra sự tự ti, cảm thấy xấu hổ và lo lắng về việc tiếp xúc tình dục. Điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
- Lây nhiễm cho người khác: Mụn cóc có thể lây lan từ người này sang người khác thông qua quan hệ tình dục hoặc tiếp xúc da đến da. Nếu không được điều trị, nó có thể gây ra sự lây lan trong cộng đồng.
3. Phương pháp điều trị cho mụn cóc
Các phương pháp điều trị mụn cóc
- Đốt điện: Đây là phương pháp điều trị phổ biến nhất cho mụn cóc. Bác sĩ sẽ sử dụng một dụng cụ để đốt cháy các khối u mụn cóc. Phương pháp này có thể gây ra một số đau nhẹ và sưng, nhưng thường không gây ra các vấn đề nghiêm trọng.
- Cắt bỏ thương tổn: Đối với những trường hợp thương tổn lớn hoặc khó loại bỏ, bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật cắt bỏ khối u mụn cóc. Phương pháp này thường được sử dụng ở những trường hợp mụn cóc dưới da hoặc mụn cóc lớn. Phương pháp này rất hay tái phát và đặc biệt rất khó điều trị đối với những bệnh nhân có nhiều thương tổn.
- Thuốc: Bác sĩ có thể sử dụng thuốc để điều trị mụn cóc, bao gồm thuốc đặt trực tiếp lên khối u mụn cóc, thuốc uống hoặc thuốc bôi ngoài da. Tuy nhiên, phương pháp này thường chỉ được sử dụng cho những trường hợp mụn cóc nhỏ và không lan rộng. Bôi các thuốc như : axit Trichloraxetic 80- 90%, thuốc có tác dụng đông vón protein và gây hoại tử tế bào sừng. Nhược điểm của phương pháp này là có thể gây đau nhiều và gây loét do bôi thuốc quá nhiều. Ngoài ra còn các thuốc như podophyllin, imiquimod (imiquimod là chât kích thích miễn dịch),… đây cũng là các phương pháp để điều trị sùi mào gà.
- Phẫu thuật lạnh: sử dụng nitơ lạnh ở nhiệt độ -196°c gâỵ bỏng lạnh làm bong thương tổn. Đây là phương pháp thường được sử dụng nhiều nhất tại các phòng khám da liễu vì dễ thực hiện, hiệu quả điều trị cao và ít tốn kém.
- Đốt bằng laser CO2 : Hiện nay, đây là phương pháp hiệu quả và an toàn để điều trị. Phương pháp này sử dụng laser CO2 để điều trị mụn cóc. Laser CO2 có bước sóng 1060 nm. Khi chiếu chùm tia. nước ở tế bào nhanh chóng hấp thu năng lượng và chuyển sang trạng thái hơi làm phá vỡ tế bào và làm bốc bay toàn bộ tổ chức u. Phương pháp có ưu điểm làm sạch nhanh thương tổn.Phương pháp này có thể loại bỏ các khối u mụn cóc mà không gây ra đau hoặc sưng tấy. Ngoài ra, phương pháp này còn giúp điều trị các bệnh lý khác ở da như : nốt ruồi, u nhú, u tuyến mồ hôi, ban vàng kích thước <7mm, sùi mào gà, u bạch mạch, sẩn cục, u mềm treo.
4. Phòng ngừa:
Ngoài ra, bạn cũng có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa để giảm nguy cơ do HPV tái phát, bao gồm sử dụng bảo vệ khi quan hệ tình dục và tránh tiếp xúc với da của những người bị mụn cóc.
Hạt cơm lả một bệnh da thường gặp, do HPV gây nên. Để phòng bệnh hiệu quả cần thực hiện một số biện pháp sau:
- Sát khuẩn làm vệ sinh thường xuyên các địa điểm cộng cộng như bể bơi, nhà tắm công cộng, phòng tập thể thao…
- Cần có bảo hộ lao động đối với một sô nghề nghiệp có nguy cơ mắc bệnh cao như thợ giết mổ gia súc, nhân viên ..
- Điều trị loại bỏ các tổn thương.
- Quan hệ tình dục an toàn.
- Tiêm vaccine HPV phòng ngừa virus.
Tài liệu tham khảo: Bệnh học da liễu, Đại học Y Hà Nội
Xem thêm: Vaccin HPV những điều cần biết
Leave a Reply