Thuốc mới điều trị chứng ngủ rũ – Lumryz được FDA chấp thuận

Chứng ngủ rũ là một rối loạn giấc ngủ gây ra sự mất kiểm soát giấc ngủ vào ban ngày và các cơn mộng kinh hoang tưởng vào ban đêm. Đây là một bệnh rất khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Natri oxybate là một trong những hoạt chất được dùng để trị bệnh, dùng 2 lần một ngày. Với công thức thuốc phóng thích kéo dài mới, biệt dược Lumryz, người bệnh chỉ cần dùng thuốc 1 lần một ngày.

1. Giới thiệu về chứng ngủ rũ

1.1. Chứng ngủ rũ là gì?

Chứng ngủ rũ (narcolepsy) là một rối loạn giấc ngủ mà trong đó người bệnh có xu hướng đột ngột ngủ vào ban ngày mà không thể kiểm soát được, thậm chí đến mức ngủ gật ngay cả khi đang làm việc hoặc nói chuyện. Bên cạnh đó, người bệnh còn có thể trải qua các cơn mộng kinh hoang tưởng vào ban đêm và bị tình trạng mất cảm giác và bất động ngắn hạn khi gặp tình huống xúc động hoặc căng thẳng.

1.2. Cơ chế bệnh chứng ngủ rũ

Cơ chế chứng ngủ rũ (narcolepsy) chưa được hiểu rõ hoàn toàn, nhưng có một số nghiên cứu cho thấy rằng bệnh này có thể liên quan đến sự giảm bớt một chất gọi là orexin (hay còn gọi là hypocretin).

Orexin là một chất tạo ra tại các tế bào thần kinh trong vùng não gọi là nucleus hypothalamicus. Chất này có vai trò quan trọng trong việc tăng cường sự tỉnh táo và giúp duy trì sự thức giấc. Ở những người bị chứng ngủ rũ, họ có xuất hiện sự giảm bớt orexin, dẫn đến việc giảm khả năng kiểm soát giấc ngủ và thức giấc.

Ngoài ra, chứng ngủ rũ cũng có thể liên quan đến các vấn đề về hệ thống thần kinh trung ương, bao gồm các tế bào thần kinh và các chất giao tiếp thần kinh khác như dopamine, serotonin và norepinephrine.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều yếu tố khác có thể góp phần vào cơ chế của chứng ngủ rũ và các nhà nghiên cứu đang tiếp tục nghiên cứu để hiểu rõ hơn về bệnh này.

1.3. Chứng ngủ rũ có điều trị hoàn toàn không?

Để chẩn đoán chứng ngủ rũ, bác sĩ sẽ thực hiện một loạt các xét nghiệm giấc ngủ, bao gồm thử nghiệm giấc ngủ ban ngày và xét nghiệm giấc ngủ qua đêm.

Chứng ngủ rũ không có phương pháp điều trị hoàn toàn, nhưng các biện pháp hỗ trợ như sử dụng thuốc giúp ngủ, thay đổi lối sống, tập luyện thể dục và tâm lý học có thể giúp giảm thiểu các triệu chứng của bệnh. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kích thích để giúp người bệnh tập trung và giữ tỉnh táo trong suốt ngày.

2. Các thuốc được dùng để trị chứng ngủ rũ

Hiện nay, có một số loại thuốc được sử dụng để điều trị chứng ngủ rũ, các hoạt chất phổ biến được liệt kê bên dưới:

1. Modafinil: Đây là một loại thuốc kích thích được sử dụng để giúp cải thiện sự tỉnh táo và giảm các triệu chứng của chứng ngủ rũ. Modafinil tác động lên các hệ thống thần kinh trung ương và tăng sản xuất các chất giao tiếp thần kinh như dopamine và norepinephrine.
2. Methylphenidate: Đây là một loại thuốc kích thích được sử dụng để điều trị chứng tăng động giảm chú ý (ADHD), nhưng cũng được sử dụng để giúp kiểm soát các triệu chứng của chứng ngủ rũ. Methylphenidate tác động lên các hệ thống thần kinh trung ương và tăng sản xuất các chất giao tiếp thần kinh như dopamine và norepinephrine.
3. Sodium oxybate: Đây là một loại thuốc được chỉ định để điều trị chứng ngủ rũ. Thuốc này tác động lên hệ thần kinh trung ương và giúp cải thiện giấc ngủ qua đêm, giảm bớt các cơn mộng kinh hoang tưởng và tăng cường sự tỉnh táo vào ban ngày.
4. Antidepressants: Một số loại thuốc antidepressants như tricyclic antidepressants và selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) cũng được sử dụng để giúp giảm các triệu chứng của chứng ngủ rũ.

Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuốc này phải được chỉ định và giám sát chặt chẽ bởi bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo hiệu quả điều trị và giảm thiểu tác dụng phụ có thể xảy ra.

3. Lumryz – thuốc mới điều trị chứng ngủ rũ được FDA chấp thuận

Cục Quản lý Thực phẩm & Dược phẩm Hoa Kỳ đã phê duyệt Lumryz để điều trị chứng cataplexy hoặc buồn ngủ ban ngày quá mức ở người lớn mắc chứng ngủ rũ. Lumryz là một công thức giải phóng kéo dài của natri oxybate được uống một lần trước khi đi ngủ.

3.1. Hoạt chất và cơ chế của thuốc Lumryz

Lumryz chứa thuốc ức chế thần kinh trung ương natri oxybate, muối natri của gamma hydroxybutyrate (GHB) được cho là có tác dụng điều trị chứng ngủ rũ thông qua các hoạt động của GABAB tại các tế bào thần kinh noradrenergic và dopaminergic, cũng như tại các tế bào thần kinh vùng đồi thị.

Natri oxybate lần đầu tiên được chấp thuận ở dạng dung dịch uống dưới tên thương hiệu Xyrem vào năm 2002. Xyrem được dùng làm hai liều vào ban đêm – liều đầu tiên trước khi đi ngủ (hai giờ sau khi ăn) và liều thứ hai sau đó 2,5 đến 4 giờ.

Lumryz là một công thức giải phóng kéo dài của natri oxybate được dùng một lần vào ban đêm, hai giờ sau khi ăn.

Lumryz là chất được kiểm soát theo Bảng III (những thuốc có khả năng làm người bệnh phụ thuộc từ mức độ nhẹ đến trung bình). Nhãn sản phẩm cho Lumryz có cảnh báo về suy nhược hệ thần kinh trung ương, lạm dụng và sử dụng sai mục đích điều trị chứng ngủ rũ.

3.2. Tác dụng phụ của Lumryz

Lumryz chỉ khả dụng thông qua một chương trình hạn chế có tên là Lumryz REMS.
Các cảnh báo và biện pháp phòng ngừa liên quan đến Lumryz bao gồm suy nhược hệ thống thần kinh trung ương; trầm cảm và tự tử; nhầm lẫn / lo lắng; và các rối loạn liên quan đến giấc ngủ gây rối. Lumryz cũng có hàm lượng natri cao.

Các phản ứng bất lợi thường gặp bao gồm buồn nôn, chóng mặt, đái dầm, nhức đầu và nôn