Semaglutide là một loại thuốc được sử dụng để điều trị đái tháo đường loại 2. Nó hoạt động bằng cách kích hoạt một loại hormone được gọi là GLP-1, giúp giảm đường huyết và kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, như với bất kỳ loại thuốc nào, Semaglutide cũng có những tác dụng phụ cần được quan tâm. Theo nghiên cứu, có tới 12 tác dụng phụ của Semaglutide mà bệnh nhân cần biết, bao gồm nhưng không giới hạn ở việc tăng cân, đau đầu, buồn nôn, và rối loạn tiêu hóa. Việc hiểu và quản lý tác dụng phụ này sẽ giúp bệnh nhân sử dụng Semaglutide một cách an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị đái tháo đường loại 2.
1.Giới thiệu sơ lược về thuốc Semaglutide
Semaglutide (Wegovy, Ozempic, Rybelsus) là một loại thuốc được sử dụng để giảm cân, đồng thời làm giảm lượng đường trong máu và giảm nguy cơ mắc các biến cố tim mạch lớn như đau tim hoặc đột quỵ ở bệnh nhân đái tháo đường loại 2. Trong đó Ozempic tiêm dưới da được sử dụng để giảm lượng đường trong máu cho bệnh nhân đái tháo đường loại 2, cùng với chế độ ăn kiêng và tập thể dục và giúp giảm nguy cơ mắc các biến cố tim mạch lớn như đau tim hoặc đột quỵ khi được tiêm dưới da hàng tuần. Semaglutide có tác dụng làm giảm lượng đường trong máu cao bằng cách tăng lượng Insulin được giải phóng, giảm lượng Glucagon do là chất chủ vận Peptide-1 (GLP-1) giống với Glucagon được giải phóng và bằng làm chậm tốc độ rỗng dạ dày. Liều lượng khuyến cáo của Ozempic khi sử dụng như sau: bắt đầu sử dụng Ozempic bằng cách tiêm dưới da 0,25mg mỗi tuần một lần trong 4 tuần, sau đó tăng liều lên 0,5mg mỗi tuần. Mặc dù hiệu quả của Semaglutide được chứng minh trên bệnh nhân đái tháo đường loại 2 và trong việc giảm cân nhưng bản thân thuốc cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ. Các tác dụng phụ của Semaglutide có thể gây khó chịu và khiến thuốc khó dung nạp và trong số đó có một số tác dụng không mong muốn nghiêm trọng mà các chuyên gia lẫn người bệnh cần được cập nhật khi sử dụng thuốc trong quá trình điều trị
2.Các tác dụng phụ quan trọng của Semaglutide
2.1 Buồn nôn và nôn
Buồn nôn là tác dụng phụ Semaglutide phổ biến nhất. Theo các nghiên cứu có tới 20% bệnh nhân mắc đái tháo đường loại 2 báo cáo về tình trạng buồn nôn. Buồn nôn thậm chí còn diễn ra với tần suất nhiều hơn nếu thuốc đang được dùng với liều cao hơn để giảm cân. Tuy vậy, ít trường hợp nôn mửa được thống kê. Vì vậy, cần nên tăng liều dần dần giúp bệnh nhân thích nghi từ từ trong vài tuần để giảm thiểu các tác dụng phụ này xảy ra. Đối với đa số bệnh nhân, hai tác dụng phụ này sẽ được cải thiện theo thời gian khi cơ thể đã quen với thuốc. Ngoài ra, tránh ăn các thực phẩm giàu chất béo và sau khi ăn hạn chế ngồi nhiều để giúp kiểm soát tốt chứng buồn nôn và nôn mửa tiềm ẩn. Đặc biệt, khi có dấu hiệu buồn nôn và nôn đi kèm với cơn đau dạ dày dữ dội có hoặc không lan ra lưng thì có thể là dấu hiệu của viêm tụy, một tác dụng phụ hiếm gặp nhưng nghiêm trọng khi sử dụng thuốc
2.2 Tiêu chảy
Tiêu chảy là một tác dụng phụ của Semaglutide phổ biến khác. Cụ thể, khoảng 9% bệnh nhân khi sử dụng trong điều trị đái tháo đường loại 2 và 30% ở những đối tượng dùng trong giảm cân qua các thử nghiệm lâm sàng. Tương tự như hai triệu chứng trên, khi dùng với liều cao hơn đồng nghĩa với việc khả năng bị tiêu chảy cao hơn. Táo bón cũng có thể xảy ra ở một số trường hợp nhưng ít phổ biến hơn
2.3 Đau dạ dày
Đôi khi, các đối tượng được chỉ định sử dụng Semaglutide cũng gặp phải tác dụng phụ liên quan đến dạ dày. Đau dạ dày có thể giảm dần theo thời gian khi cơ thể đã thích nghi với thuốc. Mặc khác, khi cơn đau dạ dày ở mức độ dữ dội có thể lại là dấu hiệu của nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng đến sức khỏe khác bao gồm viêm tụy, vấn đề về túi mật (sỏi mật). Nếu tình trạng này kéo dài, các bệnh nhân nên liên hệ với các bác sĩ, chuyên gia y tế để kiểm tra cũng như kịp thời đưa ra hướng xử trí
2.4 Mệt mỏi
Mệt mỏi thường xuyên xảy ra cho những đối tượng bệnh nhân sử dụng thuốc Weg ovy với tỉ lệ được báo cáo khoảng 11% trong các nghiên cứu thử nghiệm. Bên cạnh đó, 5% người dùng Ozempic cũng có tình trạng tương tự. Semaglutide có tác dụng giảm cân bằng cách giảm cảm giác giác thèm ăn do đó việc tiêu thụ ít calo khiến cơ thể bắt đầu mệt mỏi, nhưng khi cơ thể dần thích nghi với chế độ ăn uống mới dưới tác dụng của thuốc, triệu chứng mệt mỏi sẽ giảm dần
2.5 Những thay đổi trên khuôn mặt
Một số đối tượng sử dụng Semaglutide có thể có tình trạng khuôn mặt trông không còn đầy đặn như trước, trên thực tế hiện tượng này gọi là “khuôn mặt Ozempic”. Mặc dù Ozempic không được chấp thuận để giảm cân nhưng vẫn có những trường hợp sử dụng vì vậy giảm mỡ mặt là một trong những nguy cơ tiềm ẩn của việc giảm cân nhanh chóng dẫn đến tình trạng da lỏng lẻo hơn và nếp nhăn dễ nhận thấy hơn.
2.6 Tăng cân đột ngột
Semaglutide là một loại thuốc được dùng lâu dài. Wegovy, đặc biệt được phê duyệt để kiểm soát cân nặng mãn tính. Khi sử dụng thuốc đều đặn, việc giảm cân được duy trì tốt, tuy vậy nếu ngừng sử dụng thuốc đột ngột có thể sẽ cho tác dụng ngược lại và vượt quá số cân nặng ban đầu. Vì vậy, sử dụng Semaglutide nên được kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên
2.7 Hạ đường huyết
Lượng đường trong máu thấp (hạ đường huyết) ít xảy ra khi dùng Semaglutide. Cơ chế hoạt động của Semaglutide bao gồm giải phóng Insulin do đó khi phối hợp đồng thời với các thuốc hạ đường huyết khác như Insulin và Sulfonylurea làm tăng nguy cơ hạ đường huyết. Do đó đối với các bệnh nhân mắc đái tháo đường loại 2, phải thường xuyên kiểm tra lượng đường trong máu và khi cần sử dụng Glucagon khẩn cấp để tăng lượng đường máu nhanh chóng nếu có dấu hiệu hạ đường huyết nghiêm trọng
2.8 Viêm tụy
Mặc dù hiếm gặp, viêm tụy đã được báo cáo khi dùng Semaglutide. Khi xảy ra các dấu hiệu cảnh báo gồm đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn hoặc vàng da và có thể đe dọa tính mạng
2.9 Bệnh túi mật
Bệnh túi mật, bao gồm cả sỏi mật, có thể xảy ra với Semaglutide, nhưng nó không phổ biến. Trong thử nghiệm, tác dụng phụ liên quan đến bệnh túi mật được báo cáo ít hơn 2% trong tổng số người dùng thuốc. Các triệu chứng của các vấn đề về túi mật bao gồm đau dạ dày trên, sốt và vàng da
2.10 Tổn thương thận
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng Semaglutide có thể gây những tổn thương thận kèm theo với triệu chứng buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy nghiêm trọng. Tổn thương thận cũng phổ biến hơn khi bệnh nhân có tiền sử bệnh thận
2.11 Phản ứng dị ứng
Phản ứng dị ứng nghiêm trọng với Semaglutide rất hiếm, nhưng vẫn có khả năng xảy ra. Các phản ứng dị ứng nhẹ có thể bao gồm ngứa, phát ban hoặc mẩn đỏ tại chỗ tiêm. Do đó không sử dụng thuốc đường uống hoặc tiêm nếu bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào của chúng
2.12 U tuyến giáp
Đặc biệt, Semaglutide có một cảnh báo nghiêm trọng nhất được FDA đưa ra về nguy cơ khối u tế bào C của tuyến giáp. Vì thế, không nên sử dụng Semaglutide nếu bệnh nhân hoặc gia đình có tiền sử ung thư tuyến giáp thể tủy hoặc đa u nội tiết (MEN) loại 2
3.Kết luận
Nhiều tác dụng phụ được liệt kê ở trên có thể được cải thiện khi sử dụng Semaglutide. Nếu các tác dụng phụ nhẹ liên quan đến dạ dày không giảm bớt trong vài tuần, bệnh nhân nên liên hệ ngay cho các bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Ngoài ra, hạ đường huyết có thể trở thành một vấn đề nghiêm trọng, có thể dẫn đến nhập viện, hôn mê hoặc tử vong nếu không được điều trị nên khi cần nắm kỹ thông tin và kiểm soát lượng đường trong máu và liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để điều chỉnh liều lượng của các loại thuốc hạ đường huyết khác nếu có sử dụng
Leave a Reply