Chóng mặt và hội chứng tiền đình là một vấn đề sức khỏe rất phổ biến ở nhiều người. Tình trạng này gây ra cảm giác chóng mặt, mất cân bằng, hoa mắt, và có thể khiến người bệnh ngất đi. Với những người bị chứng này, tình trạng chóng mặt và mất cân bằng có thể xảy ra bất cứ lúc nào, gây ra sự lo lắng và khó khăn trong các hoạt động hàng ngày.
1. Nguyên nhân của hội chứng tiền đình
Hội chứng tiền đình là tình trạng khi các cơ và thần kinh trong tai bị ảnh hưởng, gây ra cảm giác chóng mặt và mất cân bằng. Các nguyên nhân chính của hội chứng tiền đình bao gồm:
1.1. Thiếu máu não:
Thiếu máu não là một trong những nguyên nhân chính gây ra chóng mặt và mất cân bằng. Việc không đủ oxy và dưỡng chất được cung cấp đến não có thể gây ra các triệu chứng này.
1.2. Bất thường về hệ thần kinh:
Các vấn đề về hệ thần kinh, bao gồm chấn thương đầu, động kinh, viêm não hoặc bệnh Parkinson, cũng có thể gây ra hội chứng tiền đình.
1.3. Bệnh lý tai:
Các bệnh lý tai như viêm tai giữa, viêm tai ngoài, viêm xoang và viêm màng nhĩ có thể gây ra chóng mặt.
1.4. Thuốc:
Một số loại thuốc, như thuốc giảm đau, thuốc trị trầm cảm và thuốc giảm mỡ máu, có thể gây ra chóng mặt.1.5. Suy giảm tuần hoàn máu não
Suy giảm tuần hoàn máu não là tình trạng khi máu không đủ lưu thông đến não. Điều này có thể xảy ra khi động mạch bị tắc nghẽn hoặc khi máu không đủ dưỡng chất.
2. Triệu chứng của hội chứng tiền đình
Triệu chứng của hội chứng tiền đình bao gồm:
– Cảm giác chóng mặt hoặc mất cân bằng.
– Hoa mắt, nôn mửa hoặc buồn nôn.
– Đau đầu hoặc đau tai.
– Giảm thị lực hoặc điếc tai.
– Cảm giác mất kiểm soát về vị trí cơ thể.
3. Điều trị của hội chứng tiền đình
Điều trị chứng chóng mặt và hội chứng tiền đình tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nếu nguyên nhân của chứng này là do vấn đề về hệ thần kinh, bác sĩ sẽ chẩn đoán và điều trị tùy theo từng trường hợp cụ thể.
3.1. Điều trị bằng thuốc
Điều trị: Cinarizine + tuần hoàn não + bổ thần kinh + Magie B6 + chống nôn
+ Nếu có nôn + paracetamol (có thể có Codein hoặc không) nếu đau đầu.
+ Nếu có triệu chứng vận mạch như tái xanh, nhịp chậm. Uống 1 cốc gừng đường ấm.
+ Ngồi nơi thoáng mát.
3.1.1: Cinnarizine 25mg 1 viên x 2 lần/ngày.
Cinnarizine có tác dụng vừa điều trị chóng mặt vừa chống nôn. Không nên thay bằng thuốc kháng H1 khác vì khó đạt hiệu quả bằng. Vừa hết chóng mặt thì ngưng.
3.1.2: Magie B6 2 viên x 2 lần/ngày.
3.1.3: Paracetamol 325-500mg x 2 lần/ngày – nếu có đau đầu.
3.1.4: Viên nang gừng 250mg 1-2 viên lần x 2 lần/ngày.
Dùng nếu có nôn. Có thể thay thế bằng Domperidon hoặc Metoclopramid liều thấp nhất.
3.2. Thay đổi lối sống đối với bệnh nhân bị hội chứng tiền đình
Thay đổi lối sống cũng là một phương pháp điều trị hiệu quả cho chứng chóng mặt và hội chứng tiền đình. Bệnh nhân cần hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, cafein và thuốc lá, tập trung vào việc nghỉ ngơi đầy đủ, tập thể dục đều đặn, và hạn chế sử dụng các loại thực phẩm gây kích thích.
3.3. Điều trị vật lý trị liệu
Điều trị vật lý trị liệu là một phương pháp khác để điều trị chứng chóng mặt và hội chứng tiền đình. Trong quá trình điều trị này, bệnh nhân sẽ được thực hiện các động tác giúp cân bằng hệ thống cảm giác.
4. Tương tác thuốc
Việc sử dụng nhiều loại thuốc cùng một lúc có thể gây ra tương tác giữa chúng, dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn. Đối với chứng chóng mặt và hội chứng tiền đình, việc sử dụng thuốc như chất ức chế beta, kháng histamin và kháng cholinergic có thể gây tương tác thuốc.
• Chất ức chế beta: Thuốc chất ức chế beta được sử dụng để điều trị bệnh tim và huyết áp cao. Tuy nhiên, khi sử dụng cùng với thuốc chống chứng chóng mặt và hội chứng tiền đình, chúng có thể làm tăng tác dụng phụ như chóng mặt và mất cân bằng.
• Kháng histamin: Thuốc kháng histamin được sử dụng để giảm các triệu chứng dị ứng. Tuy nhiên, khi sử dụng cùng với thuốc chống chứng chóng mặt và hội chứng tiền đình, chúng có thể làm tăng tác dụng phụ như chóng mặt và mất cân bằng.
• Kháng cholinergic: Thuốc kháng cholinergic được sử dụng để điều trị các triệu chứng của bệnh Parkinson và các rối loạn khác của hệ thần kinh. Tuy nhiên, khi sử dụng cùng với thuốc chống chứng chóng mặt và hội chứng tiền đình, chúng có thể làm tăng tác dụng phụ như chóng mặt và mất cân bằng.
Một số loại thuốc có thể tương tác với nhau và gây ra các tác dụng phụ như chóng mặt. Vì vậy, nếu bạn đang dùng nhiều loại thuốc khác nhau, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc nhà dược về tương tác thuốc. Nếu bạn cảm thấy chóng mặt sau khi dùng thuốc mới, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.
Các trường hợp khác:
+ Nếu triệu chứng kéo dài kèm cảm giác đầy tai, có thể là dấu hiệu của bệnh lý thần kinh; hoặc nếu có chảy mủ kèm đau dữ dội, có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng; hoặc chóng mặt kèm tê bại nửa người, liệt cơ mặt hoặc tệ hơn là rối loạn ý thức có thể là dấu hiệu của cơn đột quỵ. Cần khuyên bệnh nhân nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và tư vấn.
+ Những người hút thuốc lần đầu hoặc say thuốc lào thường bị chóng mặt, mất thăng bằng, đau đầu, có thể kèm nôn ói. Không cần dùng thuốc.
+ Trong ngộ độc thực phẩm (loại thường gặp là do ăn nem nướng ngoài chợ) cũng có triệu chứng chóng mặt, đau đầu, buồn nôn và nôn. Tuyệt đối không được dùng thuốc chống nôn kể cả bệnh nhân yêu cầu. Tư vấn để bệnh nhân nôn toàn bộ thức ăn gây ngộ độc.
Kết luận
Tóm lại, chóng mặt và hội chứng tiền đình là hai tình trạng phổ biến liên quan đến cảm giác mất thăng bằng và khó chịu ở đầu. Chúng được gây ra bởi nhiều yếu tố khác nhau và có thể điều trị bằng thuốc và liệu pháp. Quản lý tình trạng này đòi hỏi phải điều trị nguyên nhân gốc rễ, dùng thuốc đúng liều và theo dõi để kiểm soát triệu chứng.
Nguồn tham khảo:
- Dược lý học lâm sàng – ĐH Y Hà Nội
- Giáo trình dược lý học – ĐH Kỹ thuật Y Dược Đà Nẵng
Leave a Reply