Điện vi dòng ( (Transcutaneous electrical nerve stimulation – TENS) là một phương pháp điều trị không dùng thuốc để giảm đau lưng mạn tính. TENS hoạt động bằng cách sử dụng một thiết bị tạo ra một dòng điện nhỏ để kích thích các thần kinh bên dưới da ở vùng lưng, làm giảm cảm giác đau. Phương pháp này được sử dụng phổ biến trong điều trị đau lưng và được coi là một phương pháp an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, hiệu quả của TENS có thể khác nhau đối với từng người và tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau lưng.
1. Tổng quan về điều trị giảm đau lưng mạn tính bằng điện vi dòng
Vi dòng là phương pháp điều trị sử dụng dòng điện xung hình vuông một pha liên tục, có thể đảo cực, có cường độ dưới ngưỡng cảm giác (cường độ dòng dưới 1mA). Điện vi dòng có vai trò rất quan trọng trong hồi phục các mô mềm bị tổn thương.
Điện vi dòng (TENS) là một phương pháp điều trị đau lưng mạn tính được phát triển từ thập niên 1970. TENS được phát minh bởi một nhóm các nhà khoa học tại Trung tâm Y tế Tổng hợp Oregon ở Hoa Kỳ. Các nhà khoa học này đã phát hiện ra rằng việc kích thích các thần kinh bên dưới da bằng một dòng điện nhỏ có thể giảm đau lưng mạn tính. Từ đó, họ đã phát triển TENS để sử dụng trong điều trị đau lưng và các vấn đề khác liên quan đến đau.
TENS đã được sử dụng rộng rãi trong quá trình điều trị đau lưng mạn tính và đã được chứng minh là hiệu quả trong nhiều nghiên cứu lâm sàng. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này có thể khác nhau đối với từng người và tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau lưng.
Hiện nay, TENS đã trở thành một phương pháp điều trị không dùng thuốc được sử dụng rộng rãi trong các phòng khám và bệnh viện trên toàn thế giới để giảm đau lưng mạn tính và các vấn đề khác liên quan đến đau.
2. Chỉ định phương pháp điều trị bằng điện vi dòng
– Giảm đau: đau điểm (trigger point), đau rễ thần kinh, đau lưng, các đau mạn tính.
– Giảm phù nề: do viêm, ứ trệ bạch huyết.
– Dày dính màng phổi.
– Làm liền vết thương: tổn thương mô mềm, vết thương, vết loét.
– Viêm dính, sẹo xơ
3. Chống chỉ định
– Người bệnh mang máy tạo nhịp tim.
– Sốt cao, khối u ác tính, bệnh lao đang tiến triển.
– Mất cảm giác ở vùng điều trị.
– Viêm da khu trú, huyết khối.
– Phụ nữ đang mang thai, trẻ sơ sinh, vùng cơ thể có kim loại.
4. Chuẩn bị
Người thực hiện
– Bác sĩ phục hồi chức năng.
– Kỹ thuật viên vật lý trị liệu.
Phương tiện
Bao gồm máy vi dòng và điện cực.
– Kiểm tra các thông số kỹ thuật của máy.
– Chọn các thông số kỹ thuật phù hợp.
– Chọn điện cực có kích thước phù hợp.
Người bệnh
– Giải thích cho người bệnh trước khi điều trị, đặc biệt trong những lần điều trị đầu hay người bệnh là trẻ em, phụ nữ, người già…
– Tư thế người bệnh phải thoải mái, tốt nhất là ở tư thế nằm hoặc ngồi.
– Kiểm tra và bộc lộ vùng da điều trị.
Hồ sơ bệnh án
– Hồ sơ bệnh án theo quy định.
– Phiếu điều trị của chuyên khoa.
5. Tiến hành
– Đặt và cố định điện cực vào vị trí bộ phận vùng đau của bệnh nhân, vị trí cần điều trị (cách làm giống như phương pháp điều trị điện xung nói chung).
– Đặt các thông số theo chỉ định.
– Đặt thời gian điều trị (trung bình từ 20-30 phút).
– Tăng cường độ dòng điện từ từ cho tới mức cần thiết (thông thường người bệnh không có cảm giác về dòng điện).
– Kết thúc điều trị:
+ Giảm cường độ dòng điện về “0” rồi tắt máy. Những máy có chế độ hẹn giờ tự động thì khi hết giờ máy sẽ tự động giảm dòng về “0”.
+ Tháo điện cực ra khỏi vùng điều trị.
Lưu ý: Thông thường cực dương gây co mạch làm giảm đau mạnh hơn; cực âm gây giãn mạch làm mềm mô sợi và tăng cường tuần hoàn.
6. Theo dõi và xử trí tai biến
– Người bệnh:
+ Phản ứng toàn thân.
+ Phản ứng tại chỗ đặt điện cực.
– Hoạt động của máy.
Tai biến
Có thể xảy ra tai biến điện giật mức độ nhẹ.
Xử trí
Xử trí giống như các cấp cứu điện giật khác.
Tóm lại, điện vi dòng (TENS) là một phương pháp điều trị đau lưng mạn tính không dùng thuốc được sử dụng rộng rãi trong thực hành lâm sàng. Phương pháp này hoạt động bằng cách sử dụng một thiết bị tạo ra một dòng điện nhỏ để kích thích các thần kinh bên dưới da ở vùng lưng, làm giảm cảm giác đau. TENS được coi là một phương pháp an toàn và hiệu quả trong điều trị đau lưng mạn tính. Tuy nhiên, hiệu quả của TENS có thể khác nhau đối với từng người và tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau lưng. Trước khi sử dụng TENS để giảm đau lưng mạn tính, bệnh nhân cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và xác định liệu phương pháp này có phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình hay không. Ngoài TENS, còn có nhiều phương pháp điều trị khác để giảm đau lưng mạn tính, bao gồm vật lý trị liệu, châm cứu, yoga, tập thể dục … Bệnh nhân nên thảo luận với bác sĩ để tìm ra phương pháp điều trị phù hợp nhất cho tình trạng sức khỏe của mình.
Nguồn tham khảo: Bộ Y tế
Leave a Reply