Fluoxetine và Phenelzine là hai loại thuốc được sử dụng để điều trị rối loạn tâm lý. Tuy nhiên, khi sử dụng đồng thời hai loại thuốc này có thể gây ra tương tác thuốc và ảnh hưởng đến sức khỏe của bệnh nhân. Việc hiểu rõ tương tác thuốc giữa Fluoxetine và Phenelzine đóng vai trò quan trọng để tránh gây ra các tác dụng phụ không mong muốn và đảm bảo hiệu quả điều trị.
1.Giới thiệu chung
Tương tác thuốc – thuốc có thể xảy ra khi hai hoặc nhiều loại thuốc được sử dụng đồng thời hoặc liên tiếp, gây ra các ảnh hưởng không mong muốn đến sức khỏe và có thể làm giảm hiệu quả điều trị. Vì vậy, hiểu rõ về tương tác thuốc và cách giảm thiểu tác động của chúng đến cơ thể là rất quan trọng trong việc điều trị các bệnh lý. Việc nắm kỹ các cặp tương tác thuốc giữa các loại thuốc khác nhau giúp cho các chuyên gia y tế có thể lựa chọn và kê đơn thuốc phù hợp cho bệnh nhân, tránh gây ra các tác dụng phụ không mong muốn và tăng hiệu quả điều trị.
2.Tổng quan về Fluoxetine
2.1 Nhóm dược lý và công dụng
Fluoxetine là thuốc chống trầm cảm hai vòng nằm trong nhóm thuốc ức chế tái hấp thu Serotonin có chọn lọc (SSRI) và được sử dụng để điều trị trầm cảm, rối loạn ám ảnh cưỡng chế, rối loạn ăn uống và làm giảm triệu chứng tiền kinh nguyệt như khó chịu, thèm ăn. Thuốc còn giúp cải thiện tâm trạng, giấc ngủ, mức năng lượng và giúp làm giảm sợ hãi và tránh các cơn hoảng loạn. Đôi khi, Fluoxetine cũng được sử dụng để điều trị chứng nghiện rượu, rối loạn thiếu tập trung, hội chứng Tourette, béo phì
2.2 Cơ chế tác động
Fluoxetine có tác dụng ức chế chọn lọc tái hấp thu Serotonin của các tế bào thần kinh
2.3 Tác dụng phụ
Fluoxetine có thể gây ra những tác dụng phụ thường gặp bao gồm nhức đầu, tiêu chảy, cảm thấy mệt mỏi, mất ngủ và các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn như tăng cân hoặc giảm cân đột ngột, ho ra máu, máu trong nước tiểu, xuất huyết dạ dày, chảy máu từ nướu răng hoặc vết bầm tím, cảm giác hưng phấn hoặc kích thích quá mức, đau ngực hoặc khó thở, các phản ứng dị ứng nghiêm trọng
2.4 Triệu chứng quá liều
Các triệu chứng làm dấu hiệu khi bệnh nhân sử dụng quá liều: lú lẫn, chóng mặt, nhịp tim nhanh, ngất xỉu, co giật, sốt, hôn mê
2.5 Chống chỉ định
Thuốc được chống chỉ định với các đối tượng sau mắc bệnh đái tháo đường, hội chứng Serotonin, lượng Na trong máu thấp, các vấn đề về gan, xuất huyết dạ dày – tá tràng – thực quản, hưng cảm,…
3.Tổng quan về Phenelzine
3.1 Nhóm dược lý và công dụng
Phenelzine là chất ức chế monoamine oxidase (IMAO) mạnh thuộc dẫn xuất Hydrazine, không chọn lọc được sử dụng trong điều trị trầm cảm, giải lo âu ở người lớn
3.2 Cơ chế hoạt động
Phenelzine ức chế không thuận nghịch các enzyme monoamine oxidase A và B, ngăn không cho Serotonin, Norepinephrine và Dopamine bị phân hủy từ đó kéo dài tác dụng của các chất dẫn truyền thần kinh trên thụ thể.
3.3 Tác dụng phụ
Phenelzine có tác động lên thụ thể GABA và Melatonin gây ra chứng mất ngủ. Sự ức chế MAO cũng ngăn chặn sự phân hủy Norepinephrine ảnh hưởng đến cơ trơn mạch máu. Ngoài ra Phenelzine cũng gây một số tác dụng phụ bao gồm táo bón, khô miệng, thay đổi cân nặng, buồn nôn, tăng cân, buồn ngủ, chóng mặt. Các tác dụng phụ hiếm gặp nhưng nghiêm trọng như xuất huyết nội sọ, hội chứng Serotonin, hoại tử gan, co giật
3.4 Triệu chứng quá liều
Đối với những bệnh nhân dùng quá liều Phenelzine, các triệu chứng có thể từ kích động đến hôn mê. Cụ thể bao gồm tăng huyết áp, thở nhanh, nhịp tim nhanh, giãn đồng tử
3.5 Chống chỉ định
Phenelzine chống chỉ định ở những bệnh nhân quá mẫn, suy tim sung huyết, suy thận nặng, tiền sử bệnh gan
4.Tương tác giữa Fluoxetine và Phenelzine
4.1 Mức độ tương tác được đánh giá từ nhiều nguồn
Medscape: Chống chỉ định
Drugs interactions checker: Nghiêm trọng
Micromedex drug interaction: Chống chỉ định
Lexicomp: Nghiêm trọng
4.2 Hậu quả tương tác giữa Fluoxetine và Phenelzine
Khi sử dụng cùng lúc Fluoxetine và Phenelzine có thể gây ra tương tác dẫn đến tăng nguy cơ mắc hội chứng Serotonin khi cơ thể tích tụ quá nhiều Serotonin và gây ra nhiều triệu chứng như lú lẫn, ảo giác, co giật, thay đổi huyết áp quá mức, tăng nhịp tim, sốt, run, mờ mắt, co cứng cơ, đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy. Trong trường hợp sử dụng kéo dài, tình trạng nặng dẫn đến hôn mê và thậm chí tử vong
4.3 Hành động phòng ngừa và cách xử trí
Nên đợi ít nhất 14 ngày sau khi ngưng sử dụng Phenelzine trước khi bắt đầu điều trị bằng Fluoxetine. Ngược lại, nếu trước đó đã sử dụng Fluoxetine và hiện đang bắt đầu điều trị bằng Phenelzine, nên kiểm tra với bác sĩ hoặc dược sĩ để đưa ra thời gian bắt đầu thuốc phù hợp an toàn vì một số thuốc chống trầm cảm có thời gian đào thải ra khỏi cơ thể lâu hơn. Không đột ngột ngừng sử dụng thuốc khi chưa có sự thông qua của bác sĩ
Nguồn: Tổng hợp
Leave a Reply