Thuốc lá điện tử có giúp cai thuốc lá truyền thống?

Thuốc lá điện tử đang được cân nhắc như một lựa chọn thay thế để cai thuốc lá truyền thống. Bài viết này nhằm giải thích sự khác nhau giữa hai loại thuốc lá này và tổng hợp kết quả tử một số nghiên cứu gần đây trong việc nhận định vai trò cai thuốc truyền thống lá từ thuốc lá điện tử.

1. Vì sao dùng thuốc lá điện tử để cai thuốc lá truyền thống?

Trước tiên, hãy cùng tìm hiểu ba điểm khác nhau quan trọng giữa thuốc lá điện tử và thuốc lá truyền thống, từ đó trả lời cho câu hỏi vì sao thuốc lá điện tử đang nổi lên như một lựa chọn thay thế cho thuốc lá trước đây.

Thứ nhất, e-cigarette hay thuốc lá điện tử không đốt thuốc lá, mà thay vào đó sử dụng một thiết bị đốt được cung cấp điện để làm nóng dung dịch lỏng (thường được gọi là e-liquid hoặc vape juice) chứa nicotine, hương vị và các hóa chất khác. Ngược lại, thuốc lá truyền thống đốt cháy thuốc lá, giải phóng ra một loạt các hóa chất độc hại, ngoài nicotine còn có tar, carbon monoxide và nhiều chất độc khác.

Thứ hai, e-cigarette không tạo ra khói, mà thay vào đó tạo ra một hỗn hợp khí sau khi người dùng hít vào. Thuốc lá truyền thống, ngược lại, tạo ra khói chứa các hóa chất độc hại đã được đề cập ở trên và khói này có thể gián tiếp gây ảnh hưởng đến người xung quanh.

Thứ ba, e-cigarette có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau và có thể được tùy chỉnh với các hương vị và nồng độ nicotine khác nhau. Trong khi đó, thuốc lá truyền thống chỉ có trong một số lượng hạn chế các thương hiệu và hương vị và chứa một hàm lượng nicotine cố định.

Từ thông tin so sánh hai loại thuốc lá phía trên, thuốc lá điện tử nhìn chung có vẻ ít độc hại hơn và có thể là lựa chọn thay thế cho thuốc lá truyền thống.

2. Nghiên cứu y khoa về sử dụng thuốc lá điện tử và vape trong cai thuốc lá truyền thống

Các nghiên cứu gần đây đã đưa ra các kết quả khác nhau về hiệu quả của việc sử dụng e-cigarette và vaping để cai thuốc lá truyền thống. Trong đa số các nghiên cứu, thuốc lá điện tử dường như có tác động tích cực đến khả năng cai thuốc lá truyền thống.

Một bài đánh giá trên Cochrane trong năm 2022 đã tìm thấy bằng chứng mạnh cho thấy e-cigarette giúp cai thuốc lá tốt hơn so với các liệu pháp thay thế nicotine truyền thống, chẳng hạn như miếng dán và nhai kẹo cao su. Nghiên cứu này cho thấy người dùng e-cigarette chứa nicotine có khả năng bỏ thuốc lá ít nhất 6 tháng cao hơn so với sử dụng các liệu pháp thay thế nicotine khác. Bằng chứng cũng cho thấy rằng e-cigarette có nicotine dẫn đến tỷ lệ bỏ thuốc lá cao hơn so với e-cigarette không có nicotine hay không có liệu pháp cai thuốc lá, tuy nhiên vẫn còn ít dữ liệu củng cố cho các phân tích này.

Nhóm nghiên cứu do Tiến sĩ Karin Kasza và Andrew Hyland của Trung tâm Ung thư toàn diện Roswell Park dẫn đầu đã nghiên cứu dữ liệu thu thập từ năm 2014 đến 2019 trong nghiên cứu Đánh giá Dân số Về Thuốc lá và Sức khỏe trên 1600 người hút thuốc lá mỗi ngày, không sử dụng thuốc lá điện tử và không có dự định cai thuốc. Tiến sĩ Hyland cho biết: “Chúng tôi có bằng chứng cho thấy việc sử dụng thuốc lá điện tử có thể mang lại tác động tích cực lên nhóm khó cai thuốc lá.” Kết quả nghiên cứu cho thấy những người sử dụng thuốc lá điện tử hàng ngày vào cuối giai đoạn nghiên cứu có khả năng bỏ thuốc lá hoàn toàn cao hơn 8 lần. Những người này cũng có khả năng dừng hút thuốc lá mỗi ngày cao gần 10 lần.

Những phát hiện chính trong một bài báo cáo khác của Surgoen General (Hoa Kỳ) vào năm 2020 về thuốc lá điện tử bao gồm: (1) với một nhóm sản phẩm không ngừng thay đổi và đa dạng, được sử dụng theo nhiều cách khác nhau nên khó có thể khái quát hiệu quả cai thuốc dựa trên các thử nghiệm lâm sàng với một loại thuốc lá điện tử cụ thể, và hiện tại chưa có đủ bằng chứng để kết luận rằng e-cigarette nói chung làm tăng tỷ lệ bỏ thuốc lá truyền thống. (2) Tuy nhiên, có bằng chứng cho thấy nhưng chưa đủ để suy ra rằng sử dụng e-cigarettes chứa nicotine liên quan đến việc tăng tỷ lệ bỏ thuốc so với sử dụng e-cigarettes không chứa nicotine, và có bằng chứng cho thấy nhưng chưa đủ để suy ra rằng sử dụng e-cigarettes thường xuyên hơn liên quan đến việc tăng tỷ lệ bỏ thuốc so với sử dụng e-cigarettes ít thường xuyên hơn. (3) Các loại thuốc giúp bỏ thuốc lá được phê duyệt bởi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) và tư vấn hành vi là những phương pháp hiệu quả trong việc bỏ thuốc, đặc biệt là khi áp dụng kết hợp cả hai.

Trong một nghiên cứu phân tích tổng hợp về mối liên hệ giữa thuốc lá điện tử và cai thuốc lá được công bố trên Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ vào năm 2021 cho thấy dưới dạng sản phẩm tiêu dùng, trong các nghiên cứu quan sát, e-cigarette khôgn liên quan đến sự gia tăng cai thuốc lá ở người lớn. Trong khi ở các nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên, việc cung cấp miễn phí e-cigarette như một biện pháp điều trị có liên quan đến việc tăng cường cai thuốc lá.

Một nghiên cứu khác được công bố trong Tạp chí Y học New England năm 2019 cho thấy rằng e-cigarette hiệu quả hơn liệu pháp thay thế nicotine để từ cai thuốc lá khi cả hai phương pháp đều được hỗ trợ hành vi.

3. Lời kết

Cần lưu ý rằng mặc dù e-cigarette có thể là một lựa chọn khả thi cho một số người cố gắng từ bỏ hút thuốc, tuy nhiên vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn trong tương lai để hiểu rõ các tác động dài hạn của thuốc lá điện tử vì chúng không phải không có rủi ro và chỉ nên được sử dụng dưới sự hướng dẫn của chuyên gia y tế. Những người quan tâm đến việc sử dụng e-cigarette để từ bỏ hút thuốc cũng nên nhận thức về các rủi ro tiềm ẩn của những sản phẩm này, chẳng hạn như nghiện nicotine và khả năng tổn thương phổi.

Bài viết được tổng hợp từ các nguồn:

1. nih.gov
2. nejm.org
3. cdc.gov
4. cochrane.org