Giải phẫu dây chằng chéo sau

Dây chằng chéo sau (DCCS) là một thành phần quan trọng của khớp gối, đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo tính ổn định và chuyển động của khớp gối. Việc hiểu rõ về giải phẫu và cơ sinh học của DCCS là điều cần thiết để đưa ra các quyết định chẩn đoán và điều trị hiệu quả cho các tổn thương liên quan đến DCCS.

DCCS cùng với DCCT là hai dây chàng nằm trong bao khớp nhưng nằm ngoài bao hoạt dịch của khớp gối. DCCS có chiều dài trung bình từ 32- 38mm, diện tích trung bình của mặt cắt ngang đoạn giữa dây chằng là 31,2 mm2, lộng hơn khoảng 1,5 lần DCCT. Diện bám xương chày và xương đùi của DCCS rộng hơn gấp 3 lần thiết diện cắt ngang đoạn giữa đây chằng. DCCS chịu được sức căng khoảng 739- 1627 N. về mặt giải phẫu DCCS to và chắc khỏe hơn DCCT.

Giải phẫu khớp gối và vị trí của DCCS
Hình 1. Giải phẫu khớp gối và vị trí của DCCS

 

DCCS gồm có 2 thành phần chính: bó trước ngoài (BTN) và bó sau trong (BST). BTN to gấp 2 lần BST và chịu được sức căng khoảng 150% BST. Hoạt động của các bó này rất thay đổi phụ thuộc vào mức độ gấp duỗi của khớp gối.

1.Giải phẫu diện bám đùi của DCCS:

DCCS có diện bám đùi hơn 20mm theo hướng trước sau, từ mái của lồi cầu đùi đến mặt trong của diện gian lồi cầu đùi và có hình nứa vầng trăng. Hình thái của diện bám đùi phụ thuộc vào sự có mặt của dây chằng đùi sụn chêm (Đ- SC) trước. DCCS bám vào không chỉ mặt trong của diện gian lồi cầu mà còn vào phần mái của lồi cầu xương đùi. Các bó sợi trước của DCCS chạy qua mặt phăng đứng dọc của phần mái lồi cầu đùi, trong khi các bó sợi từ mặt trong của diện gian lồi cầu xương đùi chạy chéo xuống dưới, ra sau đến bám vào phần sau ngoài của mâm chày.

Giải phẫu diện bám đùi của DCCS theo mặt đồng hồ
Hình 2. Giải phẫu diện bám đùi của DCCS theo mặt đồng hồ

DCCS bám vào gần như toàn bộ mặt trong của diện gian lồi cầu xương đùi và có hai phần diện bám chính, bao gồm BTN và BST. Diện bám đùi của BTN nằm ở vị trí từ 9 giờ đến 12 giờ đối với khớp gối trái (3 giờ đến 12 giờ đối với khớp gối phải) và hình dạng và diện tích diện bám đùi của toàn bộ DCCS thường khác nhau do kích thước của BST gây nên. Trong một số trường hợp, chỉ cần tạo hình BTN nếu dây chàng Đ-SC vẫn còn nguyên vẹn.

Vị trí giải phẫu diện bám đùi của DCCS và các bó cấu thành
Hình 3. Vị trí giải phẫu diện bám đùi của DCCS và các bó cấu thành

2.Giải phẫu diện bám chày của DCCS:

Giải phẫu diện bám chày
Hình 4. Giải phẫu diện bám chày

Khác với diện bám đùi, diện bám chày của DCCS tương đối đồng nhất và nằm trên bề mặt của mâm chày. Diện bám chày của BTN bao phủ gần toàn bộ phần mặt phẳng nằm giữa diện gian lồi cầu đùi của mâm chày sau. Diện bám chày của BST nằm ở mặt sau của mâm chày và liên tiếp với diện bám chày của BTN. Diện tích diện bám chày của DCCS và của từng bó cấu thành thay đổi tùy thuộc vào nghiên cứu của từng tác giả. Có nhiều nghiên cứu đã được công bố về đặc điểm diện bám chày của DCCS. Moorman và các tác giả đã mô tả diện bám chày của DCCS bằng thuật ngữ “PCL facet” để mô tả mặt phẳng diện bám chày của DCCS, nằm trên nửa sau của “PCL facet”. Khoảng cách từ bờ trước của diện bám chày đến bờ sau của diện bám chày của DCCS là 15,6 ±1,1 mm.

Diện bám chày của DCCS trên mặt phẳng PCL facet
Hình 5. Diện bám chày của DCCS trên mặt phẳng PCL facet.

3. Cấu trúc dây chằng chéo sau:

  • Phân chia cấu trúc DCCS dựa vào đường đi các bó sợi của dây chằng: Các tác giả có quan điểm khác nhau về cấu trúc của DCCS, từ đơn bó đến cấu trúc phức tạp hơn. Tuy nhiên, phần lớn các tác giả đều đồng ý rằng DCCS bao gồm hai bó riêng biệt được gọi là bó trước và bó sau, và có một số tác giả còn phân chia DCCS thành ba hoặc bốn bó. Các trường hợp khác nhau đã được đề cập đến, và một số tác giả cho rằng việc phân chia DCCS thành hai bó là quá đơn giản và không đủ để định nghĩa cấu trúc của nó.
  • Phân chia cẩu trúc của DCCS dựa vào chức năng của các bó sợi: Mặc dù DCCS được coi là một cấu trúc đơn lẻ, tuy nhiên sự căng chặt của các bó sợi trong DCCS khác nhau trong quá trình gập đùi và duỗi đùi. Có hai bó chức năng trong DCCS được công nhận rộng rãi là bó trước và bó sau trong đó bó trước bám chủ yếu vào phần mái của diện gian lồi cầu đùi và bó sau bám chủ yếu vào mặt trong diện gian lồi cầu đùi của lồi cầu trong xương đùi. DCCS cũng được chia thành 3 hoặc 4 bó chức năng. Các bó sợi của DCCS không xoắn quanh nhau trong khi duỗi gối. Các bó sợi xiên sau của DCCS rất quan trọng trong việc xác định sự cố gắng của khớp gối, tuy nhiên chúng có thể bị nhầm lẫn với dây chằng Đ-SC sau nếu không xác định rõ điểm bám của chúng.
Cấu trúc 2 bó của DCCS
Hình 6. Cấu trúc 2 bó của DCCS

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

 

 


Posted

in

by

Tags:

Comments

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *