Khớp vai là một trong những khớp quan trọng nhất trong cơ thể con người. Nó cho phép chúng ta di chuyển tay và cánh tay theo nhiều hướng khác nhau, đồng thời cũng là khớp chịu tải trọng lớn nhất trong cơ thể. Chính vì lẽ đó, trong một số trường hợp bệnh nhân bị chấn thương nghiêm trọng cần phải thay khớp vai. Bài viết dưới đây, chúng tôi xin trình bày những kiến thức liên quan đến phương pháp điều trị thay khớp vai
Tác giả: PGS.TS. Trần Trung Dũng
1. Đại cương thay khớp vai
Thay khớp vai là một thủ thuật phẫu thuật được sử dụng để điều trị các vấn đề liên quan đến khớp vai, bao gồm các chấn thương, thoái hóa khớp, hoặc các bệnh lý khác. Thủ thuật này được thực hiện bởi các chuyên gia phẫu thuật và yêu cầu sự chuẩn bị và chăm sóc kỹ lưỡng để đạt được kết quả tốt nhất.
Trước khi quyết định thực hiện thay khớp vai, bệnh nhân cần được chẩn đoán đúng về tình trạng khớp và khả năng chịu đựng của cơ thể. Bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm hình ảnh như tia X, siêu âm và MRI để xác định mức độ tổn thương và bệnh lý của khớp vai. Bệnh nhân cũng cần phải thảo luận với bác sĩ về lịch sử bệnh lý và thuốc đang dùng để đảm bảo rằng thủ thuật sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe của họ.
Vị trí đèn trần là một thiết lập hay bị quên không chuẩn bị trước phẫu thuật. Nó rất quan trọng trong phẫu thuật thay vai, vị trí thuận tiện nhất của nó được mô tả trong hình dưới, một đèn nên để vào vị trí tay thuận cho phẫu thuật viên chính chiếu thẳng từ trên xuống, một đèn nữa chiếu từ phía bên ngoài, sau vai của phẫu thuật viên nhàm tránh bị cản đường ánh sáng. Đôi khi nếu cần, bạn cũng có thể đeo thêm đèn đeo đầu để tập trung ánh sáng vào phẫu trường theo ý muốn.
Trong quá trình thay khớp vai, bác sĩ sẽ thực hiện một phẫu thuật để loại bỏ khớp vai bị tổn thương và thay thế bằng khớp nhân tạo. Thủ thuật này có thể được thực hiện dưới tình trạng tê cục bộ hoặc tình trạng mê hoặc tê toàn thân, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.
2. Một số dụng cụ chuyên dụng trong thay khớp vai
Để thực hiện thủ thuật thay khớp vai, các bác sĩ phẫu thuật sử dụng một số dụng cụ chuyên dụng để giúp thao tác chính xác và an toàn. Dưới đây là một số dụng cụ phổ biến được sử dụng trong quá trình phẫu thuật thay khớp vai:
- Dao phẫu thuật: Đây là một loại dao sắc được sử dụng để tạo ra các cắt và khuyết tật trong da và cơ để tiết lộ khớp vai.
- Kìm và tách mô: Đây là một loại dụng cụ chuyên dụng được sử dụng để giúp bác sĩ phẫu thuật tách và giữ các mô xung quanh khớp vai trong quá trình thay thế khớp.
- Dụng cụ nặn xương: Đây là một loại dụng cụ được sử dụng để nặn và thay đổi hình dạng các xương xung quanh khớp vai, để tạo ra không gian cho việc thay thế khớp nhân tạo.
- Dụng cụ mài xương: Đây là một loại dụng cụ được sử dụng để mài và xử lý các bề mặt xương của khớp vai, để tạo ra bề mặt phẳng và tạo ra không gian cho việc đặt khớp nhân tạo.
- Dụng cụ ghép khớp nhân tạo: Đây là một loại dụng cụ được sử dụng để giúp bác sĩ phẫu thuật ghép khớp nhân tạo vào vị trí thích hợp trong khớp vai. Dụng cụ này có thể được điều chỉnh để phù hợp với kích thước và hình dạng của khớp vai của bệnh nhân.
Ngoài ra, trong quá trình phẫu thuật, các bác sĩ phẫu thuật còn sử dụng các dụng cụ hỗ trợ khác như máy móc và thiết bị điện tử để giúp quá trình thực hiện phẫu thuật trở nên hiệu quả hơn. Tuy nhiên, việc sử dụng các dụng cụ này phải được thực hiện bởi các chuyên gia phẫu thuật có kinh nghiệm và đào tạo chuyên sâu.
3. Tư thếtrong phẫu thuật thay khớp vai
Việc kê tư thế trước mổ cho bệnh nhân thay khớp vai là vô cùng quan trọng, làm cho phẫu thuật thuận lợi và dễ dàng hơn. Bệnh nhân được đặt theo tư thế beach chair (ghế bãi biển), bạn sẽ được khóa để cố định. Đầu và cổ bệnh nhân phải được kiểm tra đảm bảo ở tư thế trung gian tránh gập ống nội khí quản. Sau đó trán và cằm sẽ được cố định bằng băng dính to bản. Với bệnh nhân da mỏng thì nên đệm gạc để tránh tổn thương da chỗ đính.
4. Một số thủ thuật trong thay khớp vai
4.1. Cạo lông
Cạo lông vùng mổ trước ngày phẫu thuật (vùng đai vai và vùng nách), chú ý tránh làm xước hay tổn thương da; sau đó tắm bằng dung dịch xà phòng khử khuẩn vào buổi sáng ngày phẫu thuật, Khi vào phòng mổ, sau khi chuẩn bị tư thế nên làm sạch vùng mổ một lần nữa bằng cồn, tiếp theo là betadin, thầm khô bằng khăn. Với những bệnh nhân bị kích ứng với thành phần của betadine thì dùng dung dịch chlorhexidine gluconate 4%.
Hình 8.54. Dung dịch Chlorhexidine gluconate 4%
4.2. Trải xăng vô trùng
Trải xăng vô trùng hoặc tốt nhất sử dụng bộ xăng áo mổ chuyên dụng không thấm nước. Tay được bọc trong túi và quấn băng thun bên ngoài. Có thể vẽ đường rạch da bằng bút đánh dấu đã hấp vô khuẩn.
Để thực hiện thủ thuật thay khớp vai, bác sĩ sẽ tạo một khuyết tật trong da và cơ, tiết lộ khớp vai và loại bỏ bộ phận bị tổn thương. Sau đó, bác sĩ sẽ thay thế khớp vai bằng một bộ phận nhân tạo được tạo ra bằng các vật liệu chất lượng cao, bao gồm thép không gỉ, titan và nhựa.
Kết luận
Theo diễn tiến của lịch sử cũng như sự phát triển của khoa học công nghệ thì sẽ càng ngày càng có các thế hệ khớp vai mới ra đời với mục đích cuối cùng là đạt được giải phẫu hoàn hảo như khớp vai ban đầu của bệnh nhân. Xu hướng cá nhân hóa phù hợp với từng bệnh nhân cụ thể đang trở thành tâm điểm của các phương pháp điều trị nói chung và đặc biệt là thay khớp, trong đó có khớp vai.
Được trở thành phẫu thuật viên thay khớp thì bạn phải thực sự am hiểu không chỉ về giải phẫu định khu vùng gồm cả giải phẫu từng tầng, từng lớp rất chắc chắn, cũng như nắm được cơ sinh học đặc biệt của vùng vai. Đây là các yếu tố cơ bản, sau đó bạn cần được đào tạo trên mô hình, trên xác, rồi mới thực hành trên bệnh nhân. Điều này rút ngắn thời gian thành thạo của bạn khi tiến hành phẫu thuật thay khớp vai. Thứ đến là phải chuẩn bị rất cụ thể, chi tiết trước phẫu thuật cũng như bệnh nhân, những điều giúp cho chúng ta có thể tập trung vào cuộc mổ 100% và thực sự rất thuận lợi trong quá trình phẫu thuật. Mỗi bước chuẩn bị đều đóng góp vào kết quả thành công chung của ca mổ. Cuối cùng, chúng tôi muốn nhắc nhở các bác sĩ, việc chuẩn bị các bước để thay vai luôn phải đi kèm yếu tố phòng tránh nhiễm khuẩn một cách tối đa.
Leave a Reply