Vắc-xin HPV được khuyến cáo nên tiêm trong độ tuổi bắt đầu từ 11-12 tuổi, trước khi có hoạt động tình dục là cách hữu hiệu nhất giúp phòng chống các bệnh do nhiễm virus HPV, ví dụ như ung thư cổ tử cung.
1. Vắc xin HPV là gì?
Vắc-xin phòng bệnh do virus Papilloma ở người (HPV) đã được phát triển để ngăn ngừa các loại vi-rút HPV có thể gây bệnh. Trên thực tế, HPV bao gồm hơn 200 loại virus, trong đó có hơn 40 loại lây truyền qua quan hệ tình dục. Trong số đó, có hai loại HPV gây ra mụn cóc ở bộ phận sinh dục và khoảng chục loại HPV khác có thể dẫn đến một số loại ung thư như ung thư cổ tử cung, hậu môn, hầu họng, dương vật, âm hộ và âm đạo.
Hiện nay, Việt Nam đã cấp phép sử dụng ba loại vắc-xin ngăn ngừa nhiễm trùng HPV. Đó là Gardasil® và Cervarix®, cả hai đều ngăn ngừa nhiễm vi-rút HPV loại 16 và 18. Đây là hai loại vi-rút có nguy cơ cao gây ra khoảng 70% bệnh ung thư cổ tử cung, vượt trội so với một số loại ung thư khác do vi-rút gây ra.
2. Ai nên tiêm ngừa HPV
- Người từ 9 – 26 tuổi: Ở Việt Nam, vắc-xin HPV được khuyến nghị tiêm cho cả bé gái và phụ nữ, cũng như bé trai và nam giới trong độ tuổi từ 9-26 tuổi. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêm vắc-xin này mang lại hiệu quả tốt nhất khi tiêm sớm cho trẻ từ 9-14 tuổi. Đặc biệt, vắc-xin phát huy hiệu quả tối ưu đối với những trẻ chưa tiếp xúc hoặc chưa bị nhiễm virus HPV. Virus HPV chủ yếu lây qua quan hệ tình dục, cũng có thể lây qua các đường khác như tiếp xúc với vật bị nhiễm hoặc việc vệ sinh âm đạo không đúng cách (ít phổ biến hơn). Do đó, việc tiêm vắc-xin sớm khi trẻ đủ từ 9 tuổi giúp trẻ không kịp tiếp xúc với HPV. Đồng thời, độ tuổi này cũng là thời điểm trẻ đang tiêm các loại vắc-xin khác, điều này thuận tiện cho việc tư vấn của bác sĩ.
- Người từ 27 – 45 tuổi: Mặc dù vắc-xin HPV đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chấp thuận sử dụng từ 9 tuổi đến 45 tuổi, nhưng không khuyến nghị tiêm vắc-xin này cho tất cả người trưởng thành từ 27 – 45 tuổi.
Thay vào đó, Ủy ban Cố vấn về Thực hành Tiêm chủng (ACIP) khuyến nghị các bác sĩ nên cân nhắc thảo luận với người tiêm trong độ tuổi này để xem liệu việc tiêm vắc-xin HPV có phù hợp với họ hay không. Việc tiêm vắc-xin HPV ở độ tuổi 27 – 45 tuổi không mang lại nhiều lợi ích vì nhiều người đã tiếp xúc với virus HPV.
- Phụ nữ đang mang thai: Hiện chưa có bằng chứng cho thấy tiêm vắc-xin HPV ảnh hưởng đến thai kỳ hoặc gây hại cho thai nhi. Tuy nhiên, để đảm bảo sức khỏe cho mẹ bầu và thai nhi, các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ nên hoàn thành việc tiêm vắc-xin phòng HPV ít nhất 3 tháng hoặc tối thiểu 1 tháng trước khi mang thai.
Trong trường hợp phụ nữ mang thai và chưa hoàn thành 3 mũi tiêm vắc-xin, cần hoãn tiêm chủng cho đến khi kết thúc thai kỳ. Đồng thời, bạn cần thông báo cho bác sĩ để tiến hành các xét nghiệm siêu âm và khám thai đầy đủ theo hướng dẫn. Đừng quá lo lắng, hãy duy trì tinh thần và sức khỏe tốt nhất để chào đón em bé khỏe mạnh.
3. Vắc xin HPV cần tiêm mấy mũi
Vắc-xin HPV được tiêm theo phác đồ khác nhau tùy thuộc vào loại vắc-xin. Dưới đây là lịch tiêm cho từng loại vắc-xin HPV:
3.1 Vắc-xin Gardasil 4
(phác đồ 3 mũi):
- Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
- Mũi 2: Tiêm sau 2 tháng từ mũi 1.
- Mũi 3: Tiêm sau 4 tháng từ mũi 2.
3.1 Vắc-xin Gardasil 9
(lịch tiêm khuyến cáo):
- Đối với người từ 9 đến dưới 15 tuổi khi tiêm lần đầu:
- Phác đồ 2 mũi:
- Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi.
- Mũi 2: Tiêm sau 6-12 tháng từ mũi 1. Nếu mũi 2 tiêm cách mũi 1 dưới 5 tháng, cần tiêm mũi 3 sau ít nhất 3 tháng từ mũi 2.
- Phác đồ 3 mũi (0-2-6)*:
- Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi.
- Mũi 2: Tiêm sau ít nhất 2 tháng từ mũi 1.
- Mũi 3: Tiêm sau ít nhất 4 tháng từ mũi 2.
- Phác đồ 2 mũi:
- Đối với người từ 15 đến dưới 27 tuổi khi tiêm lần đầu:
- Phác đồ 3 mũi (0-2-6)*:
- Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi.
- Mũi 2: Tiêm sau ít nhất 2 tháng từ mũi 1.
- Mũi 3: Tiêm sau ít nhất 4 tháng từ mũi 2.
- Phác đồ tiêm nhanh:
- Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi.
- Mũi 2: Tiêm sau ít nhất 1 tháng từ mũi 1.
- Mũi 3: Tiêm sau ít nhất 3 tháng từ mũi 2.
- Phác đồ 3 mũi (0-2-6)*:
*Chú ý: “0-2-6” trong phác đồ 3 mũi có nghĩa là không có thời gian chờ giữa mũi 1 và mũi 2, sau đó tiêm mũi 3 sau ít nhất 6 tháng từ mũi 1.
Lưu ý rằng thông tin trên chỉ là hướng dẫn tổng quát. Việc tiêm vắc-xin HPV nên được thực hi
4. Những lợi ích khi tiêm ngừa
Tiêm ngừa HPV mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh ung thư và bảo vệ sức khỏe.
- Phòng ngừa ung thư cổ tử cung: Kết hợp giữa tiêm vắc-xin HPV và sàng lọc cổ tử cung là phương pháp bảo vệ tốt nhất chống lại ung thư cổ tử cung. Vắc-xin HPV có khả năng giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư cổ tử cung lên tới 90%. Bằng cách ngăn chặn sự lây lan của virus HPV, vắc-xin giúp giảm tình trạng tế bào bất thường trong cổ tử cung và ngăn chặn quá trình phát triển của ung thư.
- Giảm tần suất sàng lọc và thủ tục y tế: Tiêm vắc-xin HPV có thể giảm số lần phải sàng lọc và chăm sóc y tế liên quan đến theo dõi sàng lọc các trường hợp cổ tử cung bất thường. Điều này đồng nghĩa với việc giảm cần thiết phải tiến hành sinh thiết và các thủ tục xâm lấn khác. Việc giảm tần suất này không chỉ giúp giảm tải công việc và chi phí chăm sóc sức khỏe, mà còn giảm căng thẳng và lo lắng liên quan đến các thủ tục theo dõi.
- Phòng ngừa các loại ung thư khác: Ngoài ung thư cổ tử cung, vắc-xin HPV cũng có khả năng ngăn ngừa một số loại ung thư khác do virus HPV gây ra, bao gồm ung thư hậu môn, ung thư hầu họng, ung thư dương vật, ung thư âm hộ và ung thư âm đạo. Việc tiêm vắc-xin HPV giúp giảm nguy cơ mắc các loại ung thư này và bảo vệ sức khỏe tổng thể.
- Bảo vệ cộng đồng: Tiêm ngừa HPV là một biện pháp y tế công cộng quan trọng. Bằng cách tiêm chủng rộng rãi, nguy cơ lây nhiễm virus HPV giữa cộng đồng sẽ giảm, từ đó bảo vệ cả người tiêm chủng và những người xung quanh, đặc biệt là những người không thể tiêm vắc-xin (như phụ nữ mang bầu, trẻ em).
Leave a Reply