Máy trợ thở là một thiết bị y tế được sử dụng để giúp cung cấp khí oxy hoặc không khí có áp suất cao để giúp duy trì đường thở mở trong khi ngủ hoặc đang ở trạng thái nghỉ ngơi. Máy trợ thở thường được sử dụng để điều trị các rối loạn hô hấp như hội chứng ngưng thở khi ngủ hoặc suy hô hấp. Các loại máy trợ thở thường được sử dụng trong điều trị hội chứng ngưng thở khi ngủ bao gồm máy Continuous Positive Airway Pressure (CPAP), Bi-level Positive Airway Pressure (BiPAP) và Adaptive Servo-Ventilation (ASV).

1.Hội chứng ngưng thở khi ngủ là gì?

Hội chứng ngưng thở khi ngủ (OSA – Obstructive Sleep Apnea) là một bệnh lý phổ biến trong cộng đồng, ảnh hưởng đến 3-7% dân số trưởng thành và 1-3% trẻ em trên toàn thế giới. Theo Bộ Y tế Việt Nam, tỷ lệ người mắc OSA ở Việt Nam đang tăng cao và ước tính khoảng 5 – 10% dân số. Tình trạng ngưng thở khi ngủ gây ra sự gián đoạn của giấc ngủ, gây mất ngủ và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

OSA được xác định bởi phép đo số lần ngưng thở hoặc giảm hô hấp dưới một mức ngưỡng nhất định trong một giấc ngủ được ghi nhận trên các thiết bị giám sát. Các triệu chứng của OSA bao gồm ngủ không ngon giấc, ngủ nhiều lần trong ngày, mất trí nhớ và khó tập trung trong ngày, đau đầu, mệt mỏi và khó thở. Nếu không được điều trị kịp thời, OSA có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tăng huyết áp, bệnh tim và đột quỵ.

2.Các loại máy trợ thở cho người mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ

1. Continuous Positive Airway Pressure (CPAP) machine

CPAP là một loại máy trợ thở được sử dụng rộng rãi trong điều trị OSA. Máy CPAP hoạt động bằng cách tạo ra một áp suất dương liên tục trong đường thở để giữ cho đường thở mở và tránh ngưng thở trong giấc ngủ. Máy CPAP có thể được kết nối với một mặt nạ trên mũi và miệng để cung cấp không khí có áp suất cao vào đường thở của bệnh nhân.

Theo Bộ Y tế Việt Nam, việc sử dụng máy CPAP có nhiều lợi ích như giảm thiểu triệu chứng ngưng thở khi ngủ, cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm nguy cơ các bệnh lý liên quan đến OSA như tiểu đường, bệnh tim và huyết áp cao. Tuy nhiên, việc sử dụng máy CPAP có thể gây khó chịu, khô mũi hoặc dị vị trong miệng.

2. Bi-level Positive Airway Pressure (BiPAP) machine

BiPAP là một loại máy trợ thở được sử dụng trong trường hợp máy CPAP không đủ hiệu quả hoặc không thể sử dụng được. BiPAP hoạt động bằng cách cung cấp hai áp suất khác nhau: một áp suất cao hơn để hỗ trợ khi thở vào và một áp suất thấp hơn để giúp thở ra. Vì vậy, BiPAP có thể giúp bệnh nhân thở dễ dàng hơn và giảm thiểu triệu chứng ngưng thở khi ngủ.

Việc sử dụng máy BiPAP có nhiều lợi ích như giảm thiểu triệu chứng ngưng thở khi ngủ, cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm nguy cơ các bệnh lý liên quan đến OSA. Tuy nhiên, nhược điểm của máy BiPAP là giá thành cao hơn so với máy CPAP và có thể gây khó chịu trong quá trình sử dụng.

3. Adaptive Servo-Ventilation (ASV) machine

ASV là một loại máy trợ thở mới được sử dụng trong điều trị OSA. Máy ASV hoạt động bằng cách theo dõi mức độ thở của bệnh nhân và điều chỉnh áp suất khí thở để đáp ứng nhu cầu thở của bệnh nhân. Máy ASV có thể giúp giảm thiểu triệu chứng ngưng thở khi ngủ và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Việc sử dụng máy ASV có nhiều lợi ích như giảm thiểu triệu chứng ngưng thở khi ngủ, cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm nguy cơ các bệnh lý liên quan đến OSA. Tuy nhiên, máy ASV có giá thành cao hơn so với các loại máy trợ thở khác và cần được điều chỉnh đúng cách để đảm bảo hiệu quả trong quá trình điều trị.

3. Đánh giá và so sánh các loại máy trợ thở

Các loại máy trợ thở như CPAP, BiPAP và ASV đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng.

• Máy CPAP là loại máy trợ thở phổ biến và hiệu quả nhất trong điều trị OSA. Máy CPAP giúp duy trì đường thở mở và giảm thiểu triệu chứng ngưng thở khi ngủ. Tuy nhiên, việc sử dụng máy CPAP có thể gây khó chịu, khô mũi hoặc dị vị trong miệng.
• Máy BiPAP cũng được sử dụng rộng rãi trong điều trị OSA. Máy BiPAP có thể giúp bệnh nhân thở dễ dàng hơn và giảm thiểu triệu chứng ngưng thở khi ngủ. Tuy nhiên, máy BiPAP có giá thành cao hơn so với máy CPAP và có thể gây khó chịu với bệnh nhân khi sử dụng.
• Máy ASV có thể giúp điều trị các trường hợp ngưng thở trung bình đến nặng trong khi ngủ. Máy ASV có khả năng điều chỉnh tự động lưu lượng khí thở cho phù hợp với nhu cầu thở của bệnh nhân. Tuy nhiên, máy ASV có giá thành cao hơn so với các loại máy trợ thở khác và không phù hợp với mọi trường hợp.

Để được điều trị hiệu quả và  chọn lựa loại máy trợ thở phù hợp, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa hô hấp để được tư vấn và thăm khám một cách toàn diện và chính xác nhất.