Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (Chronic Obstructive Pulmonary Disease – COPD) là một bệnh lý mạn tính của phổi, có thể gây ra các triệu chứng khó thở, ho và đờm. COPD ở trẻ em hiếm hơn so với người lớn, tuy nhiên, tỉ lệ trẻ em mắc bệnh này lại ngày càng tăng . Tại Việt Nam, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính ở trẻ em cũng đang trở thành một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại.

1.Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là gì?

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là một bệnh lý phổi phát triển từ từ và kéo dài, gây ra triệu chứng khó thở, ho và đờm dai dẳng. Bệnh này thường xuyên tái phát và không thể chữa khỏi hoàn toàn, gây ra sự phá hủy mô phổi và tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác như suy tim, đột quỵ và ung thư phổi. COPD là một trong những bệnh lý nguy hiểm nhất đối với sức khỏe con người và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

COPD thường xảy ra ở những người đã hút thuốc lá trong thời gian dài hoặc tiếp xúc với các chất độc hại trong môi trường lao động. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể xảy ra ở những người chưa bao giờ hút thuốc. Ngoài ra, các yếu tố di truyền và môi trường cũng có thể góp phần vào sự phát triển của COPD.

Triệu chứng của Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính thường bắt đầu mờ nhạt và tăng dần theo thời gian. Những triệu chứng này có thể bao gồm khó thở khi vận động hoặc hoạt động thường ngày, ho khô hoặc ho có đờm, khó khăn trong việc thở vào và thở ra, sự khó chịu hoặc đau ngực. Những người mắc Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cũng có thể bị mệt mỏi và suy giảm khả năng vận động.

2.Trẻ em có mắc Bệnh phổi tắc nghẹn mãn tính không?

Theo Báo cáo về Sức khỏe Toàn cầu năm 2020 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới. Nghiên cứu cho thấy rằng, khoảng 25 triệu trẻ em trên toàn thế giới bị mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, trong đó, hơn 80% số trẻ em này sống ở các nước đang phát triển như Việt Nam.

Tại Việt Nam, Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính ở trẻ em đã trở thành một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, mức độ phổ biến của COPD ở trẻ em tại Việt Nam là từ 4% đến 8%, và số ca mắc bệnh này đang tăng lên từng năm. Các nguyên nhân chính gây ra COPD ở trẻ em ở Việt Nam bao gồm ô nhiễm môi trường, hút thuốc lá trong gia đình, di truyền và bệnh về đường hô hấp.

3.Phát hiện sớm các triệu chứng ở trẻ

Dưới đây là một số dấu hiệu bố mẹ cần chú ý để phát hiện sớm COPD ở trẻ em, tuy nhiên lưu ý rằng những triệu chứng này không đặc hiệu và có thể xuất hiện trong nhiều loại bệnh khác nhau. Nếu phát hiện bất thường nào ở trẻ, bố mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế sớm nhất để được thăm khám và điều trị kịp thởi. Dưới đây là một số các dấu hiệu bố mẹ nên lưu ý:

1. Khó thở: Theo Bộ Y tế Việt Nam, khó thở là một trong những dấu hiệu chính của COPD ở trẻ em. Trẻ em bị khó thở có thể thở khò khè hoặc thở nhanh hơn bình thường. Nếu khó thở kéo dài và không được điều trị kịp thời, phổi của trẻ có thể bị tổn thương nghiêm trọng.
2. Ho: Ho có thể là ho khô hoặc ho có đờm. Nếu trẻ em ho liên tục và ho kéo dài trong thời gian dài, nên đưa trẻ đến bác sĩ để được kiểm tra.
3. Đau ngực: Trẻ em bị COPD có thể có cảm giác đau ngực hoặc khó chịu ở vùng ngực. Đây là dấu hiệu không nên bỏ qua và cần đưa trẻ đến bác sĩ để được khám và điều trị.
4. Mệt mỏi: Trẻ em có thể trở nên mệt mỏi nhanh hơn bình thường và không muốn tham gia vào các hoạt động vui chơi.

Ngoài ra, trẻ em có nguy cơ cao mắc COPD nếu có tiền sử viêm phế quản hoặc viêm phổi, sống trong môi trường ô nhiễm, hoặc có tiếp xúc với khói thuốc lá hoặc các chất độc hại khác.

4.Biện pháp phòng tránh

Để phòng ngừa COPD ở trẻ em, cần tuân thủ các biện pháp phòng ngừa sau đây:

1. Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá và các chất độc hại: Khói thuốc lá và các chất độc hại khác có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe, bao gồm COPD. Do đó, cần hạn chế tiếp xúc với những tác nhân này, đặc biệt là trong giai đoạn phát triển của trẻ em.
2. Đảm bảo vệ sinh môi trường sống: Môi trường sống sạch sẽ và thông thoáng là yếu tố quan trọng để giảm thiểu nguy cơ mắc COPD. Cần đảm bảo vệ sinh môi trường sống cho trẻ em bằng cách lau nhà cửa thường xuyên, thông gió, và giữ cho môi trường xung quanh luôn sạch sẽ.
3. Tăng cường vận động và luyện tập thể dục: Vận động và luyện tập thể dục giúp cải thiện sức khỏe toàn diện và tăng cường khả năng hô hấp của trẻ em. Cần khuyến khích trẻ em tham gia vào các hoạt động thể dục như bơi lội, chạy bộ, đạp xe, bóng đá, bóng rổ, v.v.
4. Điều trị các bệnh nhiễm trùng hô hấp: Các bệnh nhiễm trùng hô hấp như cảm lạnh, viêm phổi, viêm phế quản có thể dẫn đến COPD. Do đó, cần điều trị và chăm sóc cho trẻ em khi bị các bệnh này để giảm thiểu nguy cơ mắc COPD.
5. Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe của trẻ em, bao gồm COPD. Cần đưa trẻ em đến khám sức khỏe định kỳ định kỳ để theo dõi sức khỏe của trẻ và phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu nào của COPD.

Tóm lại, COPD tuy không phổ biến nhưng vẫn có ở trẻ em và tỉ lệ trẻ mắc bệnh ngày càng tăng, nếu phát hiện dấu hiệu bất thường nào ở trẻ, quý phụ huynh nên đưa trẻ đến thăm khám bác sĩ sớm nhất có thể để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.