Thang điểm RLAS – Ranchos Los Amigos là một công cụ theo dõi bệnh nhân thông qua việc phục hồi chấn thương sọ não (Traumatic Brain Injury – TBI) và tỉnh dậy sau hôn mê. Cũng như mọi chấn thương não đều đặc biệt, tỉ lệ phục hồi cũng vậy. Người ta không thể dự đoán tốc độ tiến triển của một bệnh nhân chấn thương sọ não từ cấp độ này đến cấp độ khác, và tại cấp độ nào bệnh nhân đó sẽ đạt đến một trạng thái ổn định, một trạng thái cân bằng tạm thời hoặc lâu dài trong quá trình phục hồi.
1. Tổng quan
Chấn thương sọ não là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và có thể gây ra nhiều vấn đề liên quan đến chức năng não bộ và thần kinh. Để đánh giá chức năng này, các bác sĩ và nhân viên y tế sử dụng nhiều công cụ đánh giá khác nhau. Thang điểm RLAS được phát triển tại trung tâm y tế Rancho Los Amigos ở California, Mỹ và là một trong những công cụ đánh giá chức năng não bộ và thần kinh của bệnh nhân sau khi họ đã trải qua chấn thương sọ não.
Thang điểm RLAS bao gồm 10 cấp độ khác nhau, từ cấp độ 1 đến cấp độ 10. Các cấp độ này được thiết kế để đánh giá các khía cạnh khác nhau của chức năng não bộ và thần kinh của bệnh nhân. Ví dụ, cấp độ 1 đánh giá khả năng phản ứng của bệnh nhân với các kích thích bên ngoài, trong khi cấp độ 10 đánh giá khả năng của bệnh nhân để thực hiện các hoạt động hàng ngày một cách bình thường.
2. Thang điểm RLAS(Rancho Los Amigos) trong đánh giá chấn thương sọ não
Để sử dụng thang điểm RLAS, bác sĩ hoặc nhân viên y tế sẽ đưa cho bệnh nhân một loạt các kích thích khác nhau và đánh giá phản ứng của bệnh nhân với từng kích thích đó. Dựa trên các phản ứng này, bác sĩ hoặc nhân viên y tế sẽ xác định cấp độ RLAS tương ứng.
Sau đây là phần mô tả mỗi cấp độ trong bảng phân độ này.
Cấp độ 1: Không phản ứng: Bệnh nhân có vẻ chìm vào giấc ngủ sâu và không phản ứng lại
tiếng nói, âm thanh, ánh sáng hoặc sự đụng chạm (tác nhân kích thích).
Cấp độ 2: Phản ứng chung: Bệnh nhân di chuyển quanh nhưng không có mục đích rõ
ràng. Bệnh nhân có thể mở mắt nhưng sẽ không tập trung vào cái gì đặc biệt.
Cấp độ 3: Phản ứng cục bộ: Bệnh nhân bắt đầu chuyển động mắt và sẽ tập trung vào người
hoặc vật cụ thể. Bệnh nhân có thể thực hiện những mệnh lệnh đơn giản.
Cấp độ 4: Lẫn Lộn và Phấn Khích: Bệnh nhân rất lẫn lộn như họ đang ở đâu và chuyện gì đang xảy ra. Không thể thực hiện việc chăm sóc bản thân. Bệnh nhân có thể trở nên bồn chồn, giận giữ hoặc nói lời lăng mạ.
Cấp độ 5: Lẫn lộn và Không Phù Hợp, Không Phấn Khích: Bệnh nhân vẫn lẫn lộn và không thể thực hiện cuộc chuyện tr có nghĩa nhưng có thể thực hiện những chỉ dẫn đơn giản. Bệnh nhân có thể quản lý những hoạt động tự chăm sóc bản thân với sự trợ giúp. Trí nhớ bị khiếm khuyết và khả năng trình bày bằng lời nói thường không phù hợp. Sự giận dữ không c n là vấn đề chính.
Cấp độ 6: Lẫn Lộn và Phù Hợp: Lời nói của bệnh nhân có thể hiểu được và họ có thể thực hiện những công việc đơn giản như ăn uống và mặc đồ. Có thể khó khăn trong việc học hỏi những điều mới mẻ.
Cấp độ 7: Tự động và Phù hợp: Bệnh nhân có thể thực hiện tất cả những hoạt động tự chăm sóc và thường mạch lạc. Họ có thể gặp khó khăn trong việc nhớ những sự kiện gầy đây hoặc trong việc giải quyết những vấn đề có nhiều bước.
Cấp độ 8: Có mục đích, phù hợp hỗ trợ dự phòng: Độc lập trong việc chú trọng và hoàn tất các công việc quen thuộc trong 1 giờ trong những môi trường bị chi phối. Có thể nhớ lại và hợp nhất những sự kiện quá khứ và gần đây. Sử dụng các công cụ hỗ trợ trí nhớ để nhớ lại lịch sắp xếp hàng ngày, danh sách “cần làm” và ghi lại những thông tin quan trọng. Bắt đầu và thực hiện các bước để hoàn tất những công việc cá nhân, gia đình, cộng đồng, công việc và giải trí quen thuộc.
Nhận biết những khiếm khuyết và bất lực khi chúng gây trở ngại trong việc hoàn tất công việc nhưng cần có sự hỗ trợ dự ph ng để thực hiện hành động điều chỉnh phù hợp. Suy nghĩ về những hậu quả của một quyết định hoặc hành động với sự hỗ trợ tối thiểu. Đánh giá quá cao hoặc đánh giá quá thấp các khả năng. Nhận biết nhu cầu và cảm nhận của người khác và phản ứng phù hợp với sự hỗ trợ tối thiểu, trầm uất, bực bội. Khả năng chấp nhận thất vọng thấp/ dễ nổi giận. Hay tranh cãi. Tự cho mình là trung tâm. Có thể nhận ra và thừa nhận hành vi giao tiếp xã hội không phù hợp khi nó đang xảy ra và hành động điều chỉnh với sự hỗ trợ tối thiểu.
Cấp độ 9: Có mục đích, phù hợp: Hỗ trợ dự phòng theo yêu cầu: Độc lập trong việc chuyển đổi qua lại giữa các công việc và hoàn tất chúng một cách chính xác trong ít nhất 2 giờ liên tục. Dùng công cụ hỗ trợ trí nhớ để nhớ lại lịch sắp xếp hàng ngày, danh sách “cần làm” và ghi lại những thông tin quan trọng. Bắt đầu và thực hiện các bước để hoàn tất những công việc cá nhân, gia đình, cộng đồng, công việc và giải trí quen thuộc. Ý thức và nhận biết những khiếm khuyết và bất lực khi chúng gây trở ngại trong việc hoàn tất công việc. Có thể suy nghĩ về những hậu quả của những quyết định hoặc hành động với sự hỗ trợ khi được yêu cầu. Đánh giá chính xác các khả năng nhưng cần có sự hỗ trợ dự ph ng để điều chỉnh theo yêu cầu công việc. Nhận biết các nhu cầu và cảm nhận của người khác. Trầm uất có thể tiếp tục. Có thể dễ nổi cáu. Có thể có khả năng chấp nhận thất vọng thấp.
Cấp độ 10: Có mục đích, phù hợp: Độc lập hạn chế: Có thể xử lý nhiều công việc cùng một lúc trong tất cả môi trường nhưng có thể cần nghỉ ngơi thường xuyên. Có thể độc lập trong việc kiếm được, tạo ra và duy trì các công cụ hỗ trợ trí nhớ. Độc lập trong việc bắt đầu và thực hiện các bước để hoàn tất những công việc cá nhân, gia đình, cộng đồng, việc làm và giải trí quen thuộc và không quen thuộc nhưng có thể cần nhiều thời gian hơn thông thường và/hoặc các chiến lược bù trừ để hoàn tất chúng. Biết trước tác động của những khiếm khuyết và bất lực trong khả năng hoàn tất các công việc sinh hoạt hàng ngày. Có thể suy nghĩ độc lập về những hậu quả của những quyết định hoặc hành động nhưng có thể cần nhiều thời gian hơn thông thường và/hoặc các chiến lược bù trừ để chọn lựa quyết định hoặc hành động phù hợp. Đánh giá chính xác các khả năng và độc lập điều chỉnh theo các yêu cầu công việc. Có thể nhận ra những nhu cầu và cảm nhận của người khác và tự động phản ứng theo cách phù hợp. Những giai đoạn trầm uất theo chu kỳ có thể xảy ra o Tình trạng dễ nổi cáu và khả năng chấp nhận thất vọng thấp khi bệnh, mệt mỏi và/hoặc bị căng thẳng cảm xúc. Hành vị giao tiếp xã hội phù hợp nhất quán.
3. Ưu điểm của thang điểm RLAS(Rancho Los Amigos)
Thang điểm RLAS cung cấp một công cụ đánh giá khách quan và đáng tin cậy để theo dõi tiến trình phục hồi của bệnh nhân sau khi họ đã trải qua chấn thương sọ não. Nó cũng giúp xác định mức độ nghiêm trọng của chấn thương sọ não và đưa ra các kế hoạch điều trị và chăm sóc phù hợp. Thang điểm RLAS cũng đơn giản và dễ sử dụng, giúp cho các bác sĩ và nhân viên y tế có thể đánh giá chức năng não bộ và thần kinh của bệnh nhân một cách hiệu quả.
4. Hạn chế của thang điểm RLAS(Rancho Los Amigos)
Mặc dù thang điểm RLAS có nhiều ưu điểm, nó cũng có những hạn chế. Thang điểm này không thể đánh giá toàn diện mọi khía cạnh của chức năng não bộ và thần kinh của bệnh nhân. Nó chỉ đánh giá các khía cạnh cơ bản và không thể xác định các vấn đề khác như tình trạng tâm lý và xã hội của bệnh nhân.
Hơn nữa, thang điểm RLAS chỉ đánh giá chức năng bệnh nhân trong một thời điểm cụ thể và không thể dự đoán được tiến trình phục hồi của bệnh nhân trong tương lai. Nó cũng không đưa ra thông tin chi tiết về các khía cạnh của chức năng não bộ và thần kinh của bệnh nhân, như sự phát triển ngôn ngữ và khả năng ghi nhớ.
Thang điểm RLAS là một công cụ quan trọng trong việc đánh giá chức năng não bộ và thần kinh của bệnh nhân sau khi họ đã trải qua chấn thương sọ não. Nó cung cấp một phương tiện đo lường khách quan để theo dõi tiến trình phục hồi của bệnh nhân và đưa ra các kế hoạch điều trị và chăm sóc phù hợp. Tuy nhiên, thang điểm RLAS cũng có những hạn chế và không thể đánh giá toàn diện mọi khía cạnh của chức năng não bộ và thần kinh của bệnh nhân. Do đó, các bác sĩ và nhân viên y tế cần sử dụng nhiều công cụ đánh giá khác nhau để đánh giá toàn diện chức năng não bộ và thần kinh.
Leave a Reply