Cơn đau thắt ngực trong bệnh mạch vành theo bộ y tế

Trong chẩn đoán bệnh động mạch vành, cơn đau thắt ngực là triệu chứng lâm sàng quan trọng nhất (xác định bệnh nhân đau ngực kiểu động mạch vành). Cần lưu ý một số trường hợp bệnh nhân bị bệnh động mạch vành lại không có cơn đau ngực (bệnh động mạch vành thầm lặng).

1.Giới thiệu

Cơn đau thắt ngực thường là một trong những triệu chứng chính của bệnh mạch vành. Bệnh mạch vành là tình trạng mà các động mạch cung cấp máu đến trái tim bị hẹp hoặc bị tắc nghẽn, gây khó khăn cho máu lưu thông đến trái tim và gây cảm giác đau thắt ngực.

Cơn đau thắt ngực trong bệnh mạch vành thường xuất hiện khi cơ tim không nhận được đủ lượng oxy và chất dinh dưỡng cần thiết để hoạt động. Đau thắt ngực có thể xuất hiện khi bạn đang tập thể dục, trong những thời điểm căng thẳng hay khi bạn đang ở trạng thái nghỉ ngơi. Cơn đau thắt ngực thường kéo dài trong vài phút, nhưng cũng có thể kéo dài đến vài giờ.

Để chẩn đoán bệnh mạch vành và cơn đau thắt ngực liên quan, các bác sĩ thường sử dụng các phương pháp chẩn đoán như xét nghiệm ECG, xét nghiệm tập trung, siêu âm tim, thử nghiệm tầm soát, xét nghiệm máu và xét nghiệm xơ vữa động mạch.

2. Cơn đau thắt ngực

Vị trí:

• Thường ở sau xương ức và là một vùng (chứ không phải một điểm), đau có thể lan lên cổ, vai, tay, hàm, thượng vị, sau lưng.
• Hay gặp hơn cả là hướng lan lên vai trái rồi lan xuống mặt trong tay trái, có khi xuống tận các ngón tay 4, 5.

Hoàn cảnh xuất hiện:

• Thường xuất hiện khi gắng sức, xúc cảm mạnh, gặp lạnh, sau bữa ăn nhiều hoặc hút thuốc lá và nhanh chóng giảm/ biến mất trong vòng vài phút khi các yếu tố trên giảm.
• Cơn đau có thể xuất hiện tự nhiên. Một số trường hợp cơn đau thắt ngực có thể xuất hiện về đêm, khi thay đổi tư thế, hoặc khi kèm cơn nhịp nhanh.

Tính chất:

• Hầu hết các bệnh nhân mô tả cơn đau thắt ngực như thắt lại, bó nghẹt, hoặc bị đè nặng trước ngực và đôi khi cảm giác buốt giá, bỏng rát.
• Một số bệnh nhân có khó thở, mệt lả, đau đầu, buồn nôn, vã mồ hôi…

Thời gian:

• Thường kéo dài khoảng vài phút (3 – 5 phút), có thể dài hơn nhưng thường không quá 20 phút (nếu đau kéo dài hơn và xuất hiện ngay cả khi nghỉ thì cần nghĩ đến cơn đau thắt ngực không ổn định hoặc nhồi máu cơ tim).
• Những cơn đau xảy ra do xúc cảm thường kéo dài hơn là đau do gắng sức. Những cơn đau mà chỉ kéo dài dưới 1 phút thì nên tìm những nguyên nhân khác ngoài tim.

3.Một số biến thể

• Khó thở: Ở những bệnh nhân có nguy cơ bệnh động mạch vành cao, được coi là chỉ báo quan trọng trên lâm sàng và được ESC 2019 khuyến cáo bên cạnh triệu chứng đau thắt ngực.
• Ở một số trường hợp, bệnh nhân có thể không biểu hiện rõ cơn đau mà chỉ cảm giác tức nặng ngực, khó chịu ở ngực, một số khác lại cảm giác như cứng hàm khi gắng sức…
• Ngược lại, một số trường hợp lại có cơn đau giả thắt ngực (nhất là ở nữ giới).
• Một số khác lại đau ngực khi hoạt động gắng sức những lần đầu, sau đó, đỡ đau khi hoạt động lặp lại với cường độ tương tự (hiện tượng “hâm nóng” – warming up).

4. Phân loại đau thắt ngực

• Đau thắt ngực điển hình kiểu động mạch vành bao gồm 3 yếu tố:
• Đau thắt ngực sau xương ức với tính chất và thời gian điển hình.
• Xuất hiện/tăng lên khi gắng sức hoặc xúc cảm.
• Đỡ đau khi nghỉ hoặc dùng nitroglycerin nhanh xịt/ngậm dưới lưỡi trong vòng 5 phút.
• Đau thắt ngực không điển hình: Chỉ gồm 2 yếu tố trên.
• Không giống đau thắt ngực: Chỉ có một hoặc không có yếu tố nào nói trên.

Phân loại mức đ đau thắt ngực ổn định: theo Hội Tim mạch Canada

5. Kết luận

Tổng kết lại, cơn đau thắt ngực là một triệu chứng rất nghiêm trọng và có thể là dấu hiệu của một cơn đau tim cấp tính. Việc hiểu biết về triệu chứng này và các nguyên nhân gây ra nó là rất quan trọng để có thể chẩn đoán và điều trị kịp thời. Các phương pháp chẩn đoán và điều trị cơn đau thắt ngực hiện nay đã được phát triển đáng kể và có thể giúp giảm thiểu các tác động tiêu cực đến sức khỏe của bạn. Tuy nhiên, điều quan trọng là hành động nhanh chóng và chính xác khi gặp phải cơn đau thắt ngực. Do đó, nếu bạn có bất kỳ triệu chứng liên quan đến cơn đau thắt ngực, hãy liên hệ ngay với đội ngũ y tế hoặc điều dưỡng, hoặc đến bệnh viện để được khám và chẩn đoán bệnh. Điều này sẽ giúp bạn có được sự chăm sóc và điều trị tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của mình.