Sỏi đường mật trong gan: Nguyên nhân, triệu chứng và chẩn đoán

Sỏi đường mật trong gan là một căn bệnh lý liên quan đến sự tích tụ các tạp chất trong đường mật bên trong gan. Đường mật trong gan bao gồm ống gan phải, ống gan trái và túi mật. Bệnh lý sỏi đường mật trong gan có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bài viết dưới đấy sẽ trình bày về nguyên nhân, triệu chứng và chẩn đoán bệnh sỏi đường mật trong gan.

1. Nguyên nhân của sỏi đường mật trong gan

Sỏi đường mật trong gan được hình thành khi các chất bài tiết trong mật, bao gồm cholesterol, bilirubin và muối mật, tập trung lại và hình thành thành các tinh thể. Các tinh thể này có thể nhỏ và không gây triệu chứng hoặc lớn hơn, gây ra cảm giác đau và khó chịu.

Các nguyên nhân cụ thể gây ra sỏi đường mật trong gan bao gồm:
– Chế độ ăn uống không đủ cân đối hoặc thiếu chất xơ, protein, vitamin và khoáng chất có thể làm giảm khả năng tiêu hóa và thải độc của gan, dẫn đến sự tích tụ các tạp chất trong đường mật.
– Viêm gan, xơ gan, ung thư gan, viêm loét đường mật và suy gan có thể gây ra sỏi đường mật trong gan.
– Sử dụng lâu dài một số loại thuốc như kháng sinh, hormone, chất chống co thắt, chất chống đông máu và thuốc giảm đau có thể gây ra sỏi đường mật trong gan.
– Người bệnh tiểu đường có nguy cơ cao bị sỏi đường mật trong gan do tình trạng viêm loét đường mật và sự tích tụ cholesterol trong mật.
– Tăng cân và béo phì làm tăng nguy cơ sỏi đường mật trong gan do sự tích tụ cholesterol và các tạp chất khác trong mật.
– Từ 60 tuổi trở lên, nguy cơ sỏi đường mật trong gan tăng lên do quá trình lão hóa và giảm chức năng gan.
– Di truyền cũng là một yếu tố quan trọng gây ra sỏi đường mật trong gan.

2. Triệu chứng

Sỏi đường mật trong gan có thể không gây ra triệu chứng cho đến khi các tinh thể sỏi trong đường mật trở nên lớn và gây ra nghẽn hoặc viêm. Tùy thuộc vào kích thước, số lượng và vị trí của sỏi, triệu chứng có thể bao gồm:

• 1. Đau thắt bụng: Đau thường xuất hiện ở vùng bụng phía trên cùng bên phải. Đau thường kéo dài từ vài phút đến vài giờ và có thể xuất hiện sau khi ăn những món ăn nhiều chất béo hoặc khi vận động.
• 2. Buồn nôn và nôn: Triệu chứng này thường xuất hiện khi sỏi lớn trong đường mật gây nghẽn đường mật và làm giảm khả năng tiêu hoá thức ăn.
• 3. Khó chịu và đầy hơi: Cảm giác khó chịu và đầy hơi cũng có thể là triệu chứng của sỏi đường mật trong gan.
• 4. Thay đổi màu sắc của phân và màu da: Nếu sỏi đường mật đã gây nghẽn đường mật, có thể dẫn đến sự thay đổi màu sắc của phân từ màu nâu sang màu xám hoặc trắng. Màu da và niêm mạc cũng có thể bị thay đổi, trở nên vàng do sự tích tụ của bilirubin trong cơ thể.
• 5. Sốt và viêm đường mật: Nếu sỏi đường mật gây nhiễm trùng hoặc viêm đường mật, người bệnh có thể gặp sốt, đau và sưng ở vùng bụng phía trên cùng bên phải.

Ngoài những triệu chứng đã nêu trên, sỏi đường mật trong gan còn có thể gây ra những triệu chứng khác, bao gồm:

• 1. Đau lưng: Sỏi đường mật trong gan có thể gây đau lưng, đặc biệt là ở vùng lưng gần thắt lưng.
• 2. Tức ngực: Nếu sỏi trong đường mật gây ra viêm hoặc nghẽn đường mật, nó có thể gây ra cảm giác tức ngực, đặc biệt là sau khi ăn.
• 3. Sỏi đường mật trong gan có thể gây ra sưng ở vùng bụng phía trên cùng bên phải, đặc biệt là khi nghẽn đường mật.
• 4. Khó thở: Sỏi đường mật trong gan có thể gây ra áp lực lên phổi và làm cho người bệnh khó thở.
• 5. Giảm cân và mất cảm giác đói: Nếu sỏi đường mật trong gan gây ra nghẽn đường mật hoặc làm giảm khả năng tiêu hoá thức ăn, người bệnh có thể gây giảm cân và mất cảm giác đói.

3. Chẩn đoán sỏi đường mật trong gan

Để chẩn đoán sỏi đường mật trong gan, bác sĩ thường sẽ thực hiện một số xét nghiệm và quy trình chẩn đoán như sau:

• 1. Kiểm tra lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh và các triệu chứng bệnh nhân đang gặp phải, cũng như kiểm tra khám vùng bụng của bệnh nhân để xem có bất thường nào không.
• 2. Xét nghiệm máu và nước tiểu: Xét nghiệm máu và nước tiểu có thể giúp bác sĩ đánh giá chức năng gan và thận của bệnh nhân, cũng như phát hiện một số dấu hiệu của nhiễm trùng.
• 3. Siêu âm: Siêu âm bụng là một phương pháp chẩn đoán thông dụng để xác định sỏi đường mật trong gan. Siêu âm có thể giúp bác sĩ xác định kích thước, số lượng và vị trí của sỏi.
• 4. Cholangiography: Cholangiography là một phương pháp chụp ảnh tiên tiến hơn để chẩn đoán sỏi đường mật trong gan. Phương pháp này sử dụng một chất tạo hình ảnh để hiển thị hình ảnh chi tiết của đường mật và giúp bác sĩ xác định chính xác vị trí và số lượng của sỏi.
• 5. CT hoặc MRI: CT hoặc MRI có thể được sử dụng để xác định vị trí và kích thước của sỏi đường mật trong gan.

Tóm lại, kiến thức về triệu chứng, nguyên nhân và chẩn đoán sỏi đường mật trong gan là rất quan trọng để ngăn ngừa và điều trị các biến chứng của bệnh, nâng cao kiến thức sức khỏe, hỗ trợ cho các bác sĩ và tăng cường phòng ngừa bệnh lý.