Gan nhiễm mỡ là một bệnh lý mà trong gan tích tụ quá mức lượng mỡ không được chuyển hoá. Trong khi đó, ung thư gan là một trong những bệnh ung thư nguy hiểm nhất, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu. Mối liên hệ giữa gan nhiễm mỡ và ung thư gan đang được nghiên cứu và được nhiều người quan tâm. Vậy gan nhiễm mỡ có gây ung thư gan không? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Tổng quan về bệnh gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ là một bệnh lý liên quan đến sự tích tụ mỡ trong các tế bào gan. Đây là bệnh lý phổ biến nhất ở các nước phát triển, và có xu hướng gia tăng ở các nước đang phát triển. Gan nhiễm mỡ có hai loại: gan nhiễm mỡ không cồn (non-alcoholic fatty liver, NAFL) và nhiễm mỡ gan do rượu (alcoholic fatty liver, AFL). NAFL được coi là một biến chứng của hội chứng chuyển hóa, trong khi AFL được coi là hậu quả của việc uống quá nhiều rượu.
Gan nhiễm mỡ thường không gây ra triệu chứng rõ ràng ở các giai đoạn đầu của bệnh, và có thể được phát hiện trong quá trình xét nghiệm chức năng gan. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, các triệu chứng có thể bao gồm đau hoặc khó chịu ở vùng hạ sườn phải, mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn và nôn.
Nguyên nhân của gan nhiễm mỡ là do sự cân bằng về đường và chất béo bị đảo ngược trong cơ thể, dẫn đến tích tụ mỡ trong tế bào gan. Các yếu tố nguy cơ bao gồm béo phì, tiểu đường, tăng huyết áp, cholesterol cao, ăn uống không lành mạnh và uống rượu quá mức.
Việc điều trị gan nhiễm mỡ bao gồm các thay đổi lối sống như giảm cân, tập thể dục thường xuyên, ăn uống lành mạnh và hạn chế uống rượu. Nếu bệnh tiến triển, các loại thuốc có thể được sử dụng để điều trị các triệu chứng và giảm nguy cơ các bệnh lý liên quan đến gan nhiễm mỡ. Nếu không được điều trị, gan nhiễm mỡ có thể dẫn đến viêm gan, xơ gan và ung thư gan.
2. Mối quan hệ giữa gan nhiễm mỡ và ung thư gan
Mối quan hệ giữa gan nhiễm mỡ và ung thư gan đã được nghiên cứu và đưa ra nhiều bằng chứng từ các nghiên cứu khoa học. Theo trang web của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (National Cancer Institute), “nghiên cứu đã chỉ ra rằng người mắc bệnh gan nhiễm mỡ có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn so với những người không bị nhiễm mỡ gan”. Tuy nhiên, trang web này cũng nhấn mạnh rằng “chỉ có một số ít người mắc bệnh gan nhiễm mỡ mới phát triển thành ung thư gan”.
Các nghiên cứu khác cũng đưa ra kết quả tương tự. Theo một bài báo của tạp chí Gastroenterology năm 2021, “nhiễm mỡ gan đã được xác định là một yếu tố nguy cơ độc lập cho ung thư gan”, và “các cơ chế phát triển ung thư gan ở người mắc gan nhiễm mỡ có thể bao gồm nhiều yếu tố, bao gồm viêm gan, chuyển hoá mỡ, sự chậm trễ trong việc xử lý đường và insulin, và các hoạt động tế bào gan bất thường”.
Ngoài ra, một bài báo của tạp chí Journal of Hepatology năm 2018 cũng đưa ra kết luận rằng “nhiễm mỡ gan được xem là yếu tố nguy cơ độc lập cho ung thư gan”, và “mức độ nhiễm mỡ càng nhiều, nguy cơ ung thư gan càng tăng”.
3. Phòng ngừa gan nhiễm mỡ
Phòng ngừa gan nhiễm mỡ là rất quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh và duy trì sức khỏe gan. Dưới đây là một số lời khuyên phòng ngừa gan nhiễm mỡ:
- 1. Giảm cân: Nếu bị béo phì hoặc thừa cân, hãy giảm cân một cách an toàn và hiệu quả. Điều này có thể giảm nguy cơ nhiễm mỡ gan, cải thiện chức năng gan và giảm các yếu tố nguy cơ khác như bệnh tiểu đường và tăng huyết áp.
- 2. Tăng cường hoạt động thể chất: Tập thể dục thường xuyên là cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Tập thể dục giúp đốt cháy mỡ, tăng cường sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ bệnh tiểu đường.
- 3. Ăn uống lành mạnh: Ăn uống lành mạnh là một phần quan trọng của phòng ngừa gan nhiễm mỡ. Hạn chế đồ ăn nhanh, thức ăn có nhiều chất béo và đường, và tăng cường tiêu thụ các loại rau củ, trái cây và protein có nguồn gốc từ thực vật như đậu Hà Lan, đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành, các loại hạt như hạt chia, hạt lanh, hạt bí đỏ,…
- 4. Kiểm soát bệnh lý liên quan: Kiểm soát các yếu tố nguy cơ khác như bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp và cholesterol cao cũng là cách quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
- 5. Hạn chế uống rượu: Thói quen ống rượu quá nhiều và trong thời gian dài có thể gây tổn thương gan và làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Vì vậy, hạn chế uống rượu hoặc tuyệt đối không uống rượu là lựa chọn tốt nhất để phòng ngừa gan nhiễm mỡ.
Ngoài ra, bệnh nhân nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe gan bằng các xét nghiệm chức năng gan và theo dõi các triệu chứng khác nhau của bệnh gan. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào của gan nhiễm mỡ, bệnh nhân nên điều trị để giảm nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến gan nhiễm mỡ.
Leave a Reply