Virus hợp bào hô hấp là một trong những tác nhân virus gây viêm nhiễm đường hô hấp phổ biến nhất, đặc biệt là ở trẻ em. Trong bài viết này, Vinmec sẽ cung cấp kiến thức tổng quát về đặc điểm của loại virus này, triệu chứng thường gặp khi nhiễm bệnh ở trẻ và gợi ý các hướng xử trí cho phụ huynh.
1. RSV là gì?
Respiratory Syncytial Virus (RSV) hay virus hợp bào hô hấp, là một loại virus RNA thuộc họ Paramyxoviridae, gây ra các bệnh đường hô hấp ở trẻ em và người già. Đây là tác nhân phổ biến nhất vào mùa đông và xuân ở các khu vực ôn đới, nhưng có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào trong năm ở các khu vực khác nhau trên thế giới.
Virus hợp bào hô hấp
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Clinical Virology vào năm 2018, virus hợp bào hô hấp là nguyên nhân phổ biến của các nhiễm trùng đường hô hấp cấp ở trẻ em tại Việt Nam. Nghiên cứu này cho thấy RSV chiếm 13,8% trong tổng số các trường hợp nhiễm trùng đường hô hấp cấp ở trẻ em dưới 5 tuổi được nhập viện tại Hà Nội trong giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2015. Nghiên cứu cũng cho thấy RSV phổ biến nhất trong mùa mưa, từ tháng 6 đến tháng 11.
Trên toàn cầu, RSV được ước tính gây ra 33,1 triệu trường hợp nhiễm trùng đường hô hấp dưới cấp ở trẻ em dưới 5 tuổi mỗi năm, dẫn đến khoảng 3,2 triệu lần nhập viện và 118.200 ca tử vong. Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí The Lancet năm 2016, RSV chiếm khoảng 10% trong tổng số ca tử vong do nhiễm trùng đường hô hấp dưới cấp ở độ tuổi này.
2. Làm sao để biết con tôi có nhiễm RSV hay không?
Các triệu chứng phổ biến khi nhiễm virus hợp bào hô hấp ở trẻ em bao gồm:
- chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi;
- ho;
- sốt;
- thở khò khè hoặc khó thở, thở nhanh;
- kén ăn, ăn không ngon;
- khó chịu hoặc bồn chồn;
- nhiễm trùng tai
Ở trẻ sơ sinh, triệu chứng của RSV có thể nhẹ hoặc nghiêm trọng. Các triệu chứng nhẹ có thể bao gồm sổ mũi hoặc nghẹt mũi, ho và sốt nhẹ. Trong những trường hợp nghiêm trọng, RSV có thể gây ra viêm phế quản, đó là tình trạng viêm ở các đường thở nhỏ trong phổi, và viêm phổi hay nhiễm trùng của phổi. Trẻ sơ sinh bị RSV có thể gặp khó thở, nhịp tim nhanh và rối loạn thở. Chúng cũng có thể khó chịu, khóc nhiều và bú kém.
Ở trẻ em lớn hơn, triệu chứng của RSV tương tự như cảm lạnh thông thường. Chúng có thể có sổ mũi hoặc nghẹt mũi, ho và sốt, đau họng, đau đầu và đau cơ. Trong một số trường hợp, trẻ em lớn tuổi bị RSV có thể gặp phải rối loạn nhịp thở hoặc khó thở.
Quan trọng phải lưu ý rằng RSV có thể gây ra bệnh nặng ở trẻ em có hệ miễn dịch yếu hoặc có các bệnh lý nền khác như bệnh tim mạch hoặc bệnh phổi. Những trẻ này có thể gặp các triệu chứng nghiêm trọng hơn và cần được nhập viện.
3. Con tôi có gặp nguy hiểm nếu nhiễm RSV?
Nhiễm RSV ở trẻ em có thể gây nguy hiểm và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ em mới sinh và trẻ em sơ sinh. Tuy nhiên, hầu hết các trẻ em nhiễm RSV sẽ khỏi bệnh mà không gặp phải vấn đề gì.
Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới, RSV là một trong những nguyên nhân chính của các bệnh đường hô hấp ở trẻ em, đặc biệt là ở trẻ em dưới 2 tuổi. Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong do nhiễm RSV ở trẻ em thường rất thấp, và thường xảy ra ở các trẻ em có yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như trẻ sinh non hoặc trẻ em có các bệnh lý nền khác.
Một nghiên cứu tiếp cận bệnh tật của trẻ em tại các bệnh viện trên toàn thế giới cho thấy tỷ lệ tử vong do RSV ở trẻ em là khoảng 0,5% trong số trẻ em nhiễm RSV và được nhập viện. Tuy nhiên, nghiên cứu này cũng cho thấy rằng RSV gây ra rất nhiều các ca nhập viện và tăng chi phí điều trị bệnh tật.
Vì vậy, nếu con của bạn có triệu chứng của nhiễm RSV, bạn nên đưa trẻ đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, đặc biệt nếu là trẻ sơ sinh hoặc trẻ có các bệnh lý khác đi kèm.
4. Làm thế nào để giúp con phòng ngừa RSV?
Việc phòng ngừa RSV ở trẻ em có thể gặp nhiều thách thức bởi virus này rất dễ lây lan từ người này sang người khác. Tuy nhiên, có một số biện pháp phòng ngừa mà các bậc phụ huynh có thể thực hiện để giảm nguy cơ nhiễm bệnh cho con:
- Rửa tay thường xuyên: Các bậc phụ huynh nên đảm bảo rằng con cái của họ rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với người bị ốm hoặc ở những nơi công cộng.
- Tránh tiếp xúc gần với những người bị ốm: Các bậc phụ huynh nên giữ con cái của họ xa khỏi những người có triệu chứng của RSV hoặc các bệnh đường hô hấp khác. Nếu có thể, trẻ em nên tránh những khu vực đông người hoặc các sự kiện trong mùa RSV cao điểm.
- Giữ môi trường sạch sẽ: Các bậc phụ huynh nên thường xuyên lau chùi và khử trùng các bề mặt, đồ chơi và các vật dụng khác mà trẻ em có thể chạm vào hoặc đưa vào miệng.
- Bú sữa mẹ: Việc này có thể giúp bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi RSV và các tác nhân nhiễm trùng khác vì sữa mẹ chứa các kháng thể tự nhiên giúp chống lại vi khuẩn và virus.
- Tiêm phòng: Hiện tại, chưa có vắc-xin được chấp thuận để phòng ngừa RSV
Nếu nghi ngờ nhiễm RSV, tôi cần phải làm gì?
Nếu các bậc phụ huynh nghi ngờ con có những triệu chứng nhiễm RSV, nên liên hệ ngay cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Trong hầu hết các trường hợp, RSV có thể được điều trị bằng chăm sóc hỗ trợ, chẳng hạn như nghỉ ngơi, bổ sung nước và theo dõi tình trạng sốt sốt. Tuy nhiên, một số trẻ em mắc RSV nặng có thể cần nhập viện và chăm sóc tích cực.
Leave a Reply